کاردرمانی چیست؟

#کاردرمانی #دانستنی #بیشتر_بدانیم

کار درمانی استفاده از فعالیت های هدفمند برای جلوگیری از ناتوانی و حفظ سلامتی افرادی است که به نوعی دچار آسیب جسمی یا روانی هستند.

از نظر انجمن کار درمانی آمریکا (A.O.T.A) کار درمانی عبارت است از استفاده از فعالیت های هدفمند برای افرادی که در اثر آسیب یا بیماری دچار محدودیت اختلال عملکرد روانی ، اجتماعی ، رشدی یا اختلالات یادگیری ، فقر و تفاوت های فرهنگی یا روند سالخوردگی شده‌اند، به منظور ایجاد حداکثر استقلال ، جلوگیری از ناتوانی و حفظ سلامتی. این کار شامل ارزیابی ، درمان و مشاوره است.

ارائه خدمات ویژه کاردرمانی شامل: آموزش مهارت های زندگی روزمره ، ایجاد و توسعه مهارت های درکی ، حرکتی و عملکرد یکپارچگی حس ، توسعه مهارت های بازی و پیش حرفه‌ای و توانایی های اوقات فراغت ، طراحی ، ساختن یا بکار بردن وسایل کمکی و ارتزها و پروتزها ، انتخاب وسایل نظافتی ، استفاده از صنایع دستی که بطور ویژه به منظور افزایش عملکرد طرح شده است، توصیف و تفسیر آزمون ها مثل ارزیابی قدرت عضلانی ، ارزیابی دامنه حرکتی و نیز تطبیق محیط برای فرد معلول می‌باشد. این خدمات بطور فردی ، گروهی و یا در سیستم های اجتماعی ارائه می‌گردد.

چه کسانی تحت کار درمانی قرار می‌گیرند؟

بیمار ممکن است یک نوزاد نارس باشد که در بخش نوزادان بستری است و یا کودکی در یک مدرسه که دچار فلج مغزی است. یا جوانانی در یک مرکز بازپروری معتادان. احتمال دارد بیمار فردی بزرگسال باشد، عقب ماندگی ذهن دارد و آموزش می‌بیند تا برای کار در یک کارگاه حمایتی آماده شود یا فردی که در اثر سانحه اتومبیل از ناحیه نخاع صدمه دیده و فلج شده است و آموزش می‌بیند تا خود را با زندگی دائمی روی صندلی چرخدار تطبیق دهد. بیمار ممکن است خانم خانه‌داری باشد که بعد از یک سانحه بهبود یافته و می‌خواهد یاد بگیرد با یک قسمت از بدن خود که عملکرد درستی هم ندارد زندگی خود و خانواده‌اش را اداره نماید. یا یک فرد مبتلا به ناتوانی ذهنی که می‌خواهد کارهای ساده‌ای چون خرید کردن ، ثبت ارقام ، استفاده از وسایل نقلیه و کلا کارهای معمول روزانه را انجام دهد.

بطور خلاصه تمامی افرادی که به علت مشکل یا مشکلاتی لازم است تحت درمان قرارگیرند تا به استقلال در عملکردهای مورد نظر برسند تحت این روش درمانی قرار می‌گیرند. مشکلات این افراد دامنه وسیعی را دربرمی‌گیرد و می‌تواند حاصل یک صدمه ، یا تصادف باشد یا ناشی از بیماری جسمی ، اختلال عاطفی ، تعارضات و فشارهای روانی و یا حتی تأخیر در رشد و یا اختلالات مادرزادی. این بیماران به تمام گروه های سنی از نوزادان ، کودکان و … تا سالمندان می‌توانند تعلق داشته باشند که از دوره کوتاه مدت مراقبت در دوران حاد بیماری تا توانبخشی در دوره‌های تطابقی طولانی مدت را شامل می‌شود.

زمینه‌های کاری در کاردرمانی

مراقبت از خود

اولین و اساسی‌ترین حیطه کاری کار درمانی مراقبت از خود یا حفظ موجودیت است که به مهارت های مربوط به زندگی روزمره نیز معروف است. در این زمینه مهارت هایی به فرد آموزش داده می‌شود که بطور مستقیم یا غیر مستقیم با هدف حفظ خود و انجام کارهای شخصی مرتبط هستند مثل تغذیه ، استفاده از سرویس بهداشتی ، محافظت از خود و غیره. آموزش در این زمینه تا به جایی ادامه می‌یابد تا شخص بتواند با وجود مشکلاتش ، زندگیش را اداره کند و این وظیفه درمانگر است که میزان آن را دریابد.

کار یا فعالیت های مولد

این زمینه از کار درمانی معطوف به تمام فعالیت های مبتنی بر تولید است که در خانه ، مدرسه ، همسایگی یا محل کار صورت می‌گیرد. این نوع فعالیت ها باید با هدف های مشخص که یک نتیجه و بازده کاری و تولیدی است انجام می‌شوند. و تا زمانی ادامه می‌یابند که فرد به مهارتی تسلط پیدا کند که بازده مناسب کاری برای او داشته باشد.

تفریح

این گروه فعالیت هایی را شامل می‌شود که زندگی ، نشاط و لذت به همراه دارند و همچنین روشی مطمئن برای تمرین زندگی واقعی هستند. فعالیت های تفریحی شامل بازی های اکتشافی ، ورزش ها ، وسایل بازی ، سرگرمی ها ، ایفای نقش ، موسیقی و فعالیت های اجتماعی می‌گردد.

فرآیند کار درمانی

فرآیند کار درمانی شامل بیماریابی ، ارزیابی ، طرح درمان ، اجرا ، ارزیابی مجدد و پرونده نویسی است. در مراحل بیماریابی و ارزیابی افرادی که نیاز به کار درمانی دارند مشخص می‌شوند. در مرحله درمان با توجه به شرایط ، امکانات و محدودیت ها طرح و زمان ریخته می‌شود و مورد اجرا قرار می‌گیرد. پس از اجرا ارزیابی مجدد برای بررسی تأثیر برنامه درمانی انجام می‌گیرد. در مرحله پرونده نویسی لازم است گزارشی از مراحل اجرا شده و ویژگی های بیمار ارائه شود.

منبع: دانشنامه رشد