پایگاه تحلیلی و خبری دانستنی نیوز
به گزارش خبر فوری، انتخابات مجلس شورای اسلامی برگزار شد و آرام آرام نتایج نهایی آن اعلام می گردد.
انتخابات در شهر تهران عجیب تر از همیشه برگزار شد. مشارکت حدودا ۲۴ درصدی شهروندان تهرانی نشان از قهر آنان با صندوق رای دارد. با این حال، شرکت نسبتا کم تهرانی ها در انتخابات، مساله مهم و قابل توجه در انتخابات ۱۴۰۲ نیست. در سال ۹۸ نیز مشارکت تهرانی ها در انتخابات کم بود و در آن سال نیز حدودا ۲۴ درصد از واجدین شرایط در انتخابات شرکت کردند.
آنچه در انتخابات ۱۴۰۲ عجیب است تعداد بسیار بسیار کم آراء اخذ شده توسط نامزدها است. در سال ۹۸، سرلیست اصولگرایان در تهران محمدباقر قالیباف بود که بیشترین رای را در تهران آورد و توانست حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار رای کسب کند.
این در حالی است که نفر اول شهر تهران در انتخابات ۱۴۰۲ (محمود نبویان) حدودا ۱۲۰ هزار رای آورده است. اگرچه هنوز شمارش آراء پایان نیافته اما طبق اعلام وزارت کشور و برخی نهادهای مسئول، حدود ۷۰ الی ۸۰ درصد آراء شمرده شده است و با احتساب این عدد، می توان نتیجه گرفت که آراء نامزدهای انتخاباتی ۱۴۰۲ به مراتب پایین تر از نامزدهای انتخابات ۹۸ بوده است.
همه نامزدهای تهران به دور دوم می روند؟
مساله فوق باعث شده بسیاری از تحلیلگران از کشیده شدن انتخابات تهران به دور دوم سخن بگویند. طبق تحلیل برخی کارشناسان، ممکن است هر ۳۰ نامزد انتخاباتی صدرنشین تهران به دور دوم رفته و بار دیگر با نامزدهای دیگر به رقابت بپردازند.
این اتفاق یکی از عجیب ترین اتفاقات تاریخ انتخابات در تهران خواهد بود. تا کنون پیش نیامده که هر ۳۰ کرسی انتخاباتی تهران در دور اول انتخابات خالی مانده و همه نامزدها به دور دوم راه یابند. اما چه زمانی انتخابات مجلس به دور دوم کشیده می شود؟
طبق قانون انتخابات مجلس، فرد منتخب در مرحله اول انتخابات باید حداقل بیست درصد (۲۰%) از کل آراء را کسب نماید و انتخاب در مرحله دوم و همچنین انتخابات میان دوره‌ای با کسب اکثریت نسبی به هر میزان است. لازم به ذکر است که مقصود از کل آراء، تمام آراء ماخوذه صحیح است و آراء باطله از این تعداد کم می گردد.
بنابراین، آنچه در انتخابات تهران تعیین کننده است، تعداد آراء باطله و ناصحیح است. هنوز تعداد آراء باطله در شهر تهران اعلام نشده است اما برخی تحلیلگران معتقدند با توجه به تعداد کل آراء ماخوذه و تعداد آراء نمایندگان اول تهران احتمالا با «سونامی آراء باطله» در شهر تهران مواجه خواهیم بود.
اما آراء باطله چقدر باید باشد تا بتواند انتخابات مجلس در شهر تهران را به دور دوم بکشاند؟
طبق اعلام برخی مراجع، حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار رای به صندوق های انتخاباتی در شهر تهران ریخته شده است. از این میان، محمود نبویان، نفر اول انتخابات پایتخت، (تا این لحظه) حدود ۱۲۰ هزار رای آورده است. اگر ملاک برای انتخاب شدن، کسب ۲۰ درصد آراء باشد، هر کاندیدا باید حدود ۳۶۰ هزار رای به دست آورد. این امر در وضعیتی است که تمام آراء کسب شده غیرباطله و صحیح باشد.
اگر فرض کنیم که تعداد آراء محمود نبویان به عنوان نفر اول حوزه شهر تهران حدود ۱۵۰ هزار باشد، در صورت نبود هر گونه رای باطله ای، او فقط ۸.۳ درصد آراء را به دست آورده است. حال فرض کنید از یک میلیون و ۸۰۰ هزار رای کسب شده حدود یک میلیون رای صحیح، اخذ شده و مابقی باطله باشند.
در این صورت، نامزدهای منتخب باید حدود ۲۰۰ هزار رای کسب کنند تا بتوانند در دور اول به پیروزی برسند. اگر تعداد آراء صحیح و غیر مخدوش تهران حدود ۸۰۰ هزار باشد، نمایندگان منتخب باید حدود ۱۶۰ هزار رای بیاورند تا به حد نصاب ۲۰ درصد برسند. اگر تعداد آراء غیرسفید حدود ۶۰۰ هزار باشد، نمایندگان منتخب باید ۱۲۰ هزار رای کسب کنند تا به حد نصاب ۲۰ درصد رسیده و راهی دور دوم نشوند. اینها نشان از این دارد که احتمال به دور دوم کشیده شدن انتخابات تهران بسیار زیاد است.
بالا بودن آراء باطله یا شکست لیست ها؛ علت کاهش آراء نامزدها چیست؟
با توجه به شرایط انتخابات، کشیده شدن انتخابات تهران به دور دوم زیاد است. اگرچه برخی تحلیلگران از سونامی آراء باطله سخن گفته و تعداد آنها را بسیار بسیار بالا می دانند اما نباید فراموش کرد که میزان پخش شدگی آراء در انتخابات ۱۴۰۲ هم بسیار زیاد است. در این دوره بر خلاف انتخابات ۹۸ و ۹۴، لیست های مشترک شکست خورده و نامزدهای منتخب در دو یا سه لیست مختلف حضور داشتند تا توانستند در صدر انتخابات قرار بگیرند.
زمانی که لیست ها شکست خورده و رای ها پخش می شوند، سبد رای نامزدها کوچک شده و احتمال کشیده شدن انتخابات به دور دوم بالا می رود. با این حال، آنچه نتیجه نهایی را در انتخابات تهران تعیین می کند میزان دقیق آراء باطله است که به زودی اعلام می شود. بعد از این اعلام است که می توان قضاوتی صحیح درباره آینده انتخابات داشت.
