پایگاه تحلیلی و خبری دانستنی نیوز
به گزارش خبر فوری، حمله خرس ها به مردم در ژاپن باعث وحشت سران این کشور شده است. با توجه به افزایش بی سابقۀ تعداد حملات خرس ها به مردم در سراسر ژاپن از ماه آوریل تا ژوئیه امسال (۲۰۲۳)، وزارت محیط زیست این کشور از مردم خواسته که در شرایط آماده‌باش باشند (اینجا بخوانید).
حمله خرس ها به انسان ها به ندرت اتفاق می افتد اما به هم خوردن تعادل اکولوژیک و تخریب جنگل های بلوط باعث شده خرس ها برای جستجوی غذا به محل زیست انسان ها بیایند و این امر باعث درگیری آنها با انسان شده است. اما چه چیزی باعث حمله خرس ها به انسان ها می شود؟
چرا خرس ها به انسان ها حمله می کنند؟
خرس ها مجبورند در تابستان حدود ۹۰کیلوگرم چربی ذخیره کنند تا در فصول سرما به راحتی در خواب زمستانی فرو روند.
به همین دلیل، احتمال درگیری آنها با انسان در تابستان بیشتر از زمستان است چون در تابستان است که این حیوانات وارد باغ ها و روستاها می‌شوند. البته اگر خرس ها در زمستان نخوابند، احتمال درگیری آنها با انسان در فصول سرد بیشتر است چون در این فصول آذوقه کمتر از حد معمول است.
خرس ها همه چیز خوارند. از میوه و ساقه های خوراکی گرفته تا حشرات و البته گوشت و چربی. با این حال، به ندرت پیش می آید که خرسی برای خوردن انسان به او حمله کند. اگر خرسی به شدت گرسنه باشد و همزمان احساس خطر کند به انسان حمله کرده و بعد از کشتن او، گوشتش را می خورد.
با این حال، علت اصلی حملۀ خرس ها به انسان چیز دیگری است. خرس ها از جمله حیواناتی هستند که برای خود قلمرو تعیین می کنند و اگر موجودی وارد قلمرو آنان شود گمان دارند که متجاوزی به قلمرو او حمله کرده است.
اگر خرسی توله داشته باشد این احساس خطر چند برابر خواهد شد. بیشتر حملات خرس ها به انسان ها توسط خرس های مادر به وقوع پیوسته است.
با این حال، نباید از خاطر برد که برخی مرگ و میرها توسط خرس ها نه حاصل حملات آنها بلکه نتیجۀ چیزی است که مردم به آن «دوستی خاله خرسه» می گویند.
یک نمونۀ مشخص از این رخداد به حادثۀ نوروزی باغ وحش اصفهان بر می‌گردد. در این حادثه دو خرس مامور باغ وحش اصفهان را که از کودکی آنها را بزرگ کرده بود کُشتند.
برخی محققان و کارشناسان معتقدند مامور باغ وحش بعد از باز کردن در قفس خرس ها بیهوش شده و خرس ها برای بازی یا بیدار کردن او شروع به ضربه زدن با پنجه به او کرده بودند و از آنجا که ضربات پنجۀ خرس بسیار محکم است، این ضربات باعث مرگ مامور باغ وحش شد.
اگر خرس به ما حمله کرد چه کنیم؟
اگر خرسی را با توله هایش در جنگل یا کوه دیدید، باید نگران حملۀ او باشید. هرچند برخی خرس ها کمین کرده و بی سر و صدا به قربانی حمله می کنند اما غالب خرس ها قبل از حمله شروع به فریادهای بلند و سهمگین می کنند.
آنها روی دو پا می ایستند و گاه دو پای دیگر خود را محکم به زمین می کوبند. در این حالت باید منتظر حملۀ خرس عصبانی باشید. زمانی که خرس آمادۀ حمله می شود به هیچ وجه فرار نکنید. این باعث می شود خرس نتیجه بگیرد که شما به قلمرو او تجاوز کرده اید. در این هنگام باید بی حرکت بمانید و یا خود را به مردن بزنید تا خرس احساس امنیت کرده و شما را موجودی متجاوز تشخیص ندهد.
مهم ترین راه برای جلوگیری از حملات خرس ها عدم حضور در محل زیست و قلمرو آنها است. بیشتر حملات زمانی به وقوع می پیوندد که افرادی در جنگل ها و کوه ها کمپ می زنند و نادانسته وارد قلمرو خرس ها می شوند.
اگر در محل های زیست خرس کمپ می‌زنید، حتما به برخی نکات توجه کنید. بعد از صرف غذا، ظرف های خود را سریع بشویید و اگر غذایی هنوز باقیمانده در ظروف دربسته بگذارید تا بوی آن غذا خرس ها را جذب نکند.
همچنین، فضای اطراف کمپ خود را تمیز نگه دارید تا بوی ناشی از غذا و زباله خرس ها را جذب نکند.
انواع خرس هایی که در ایران زندگی می کنند
در ایران دو نوع خرس بافت جمعیتی اصلی این حیوانات را تشکیل می دهند. این دو نوع خرس بدین ترتیب هستند:
الف. خرس سیاه آسیایی
ب. خرس قهوه ای
جدول زیر به توضیح ویژگی های ظاهری و رفتاری و محل زیست این دو نوع خرس می پردازد:
نام خرس
ویژگی های ظاهری
ویژگی های زیستی
محل زیست
خرس سیاه آسیایی
طول بدن: ۱۳۰ تا ۱۹۰ سانتیمتر
طول دم: ۷ تا ۱۰ سانتیمتر
ارتفاع بدن ۹۰ سانتیمتر
وزن ماده‌ها ۵۰ تا ۱۲۵ و نر‌ها ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم
رنگ بدن: عمدتا سیاه رنگ با پوزه و گوش‌های روشن‌تر
معمولا به تنهایی زیست کرده و عمدتا شبگرد است. غذای آنها عمدتا داز، خرما، زیتون، میوه، مواد گیاهی، حشرات، زباله و لاشه بوده و گاهی اوقات حتی به شکار جانوران نیز می‌پردازد.
سه استان هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان
خرس قهوه ای
طول خرس قهوه‌ای ایران: حدود ۲ تا ۵/۲متر
وزن: بین ۹۰ تا ۲۹۰کیلوگرم
رنگ: قهوه ای تیره یا روشن
طول دم: ۱۰ الی ۱۳ سانتیمتر
خرس‌های قهوه‌ای بیش از علاقه‌مندی به خوردن انسان، به علف‌های کوهستانی و جنگلی علاقه دارند اما گاهی از شکار گوسفندان محلی نیز غافل نمی‌شوند.
خرس قهوه‌ای به خوردن مورچه‌های زیر سنگ‌ها در مناطق کوهستانی نیز علاقه دارد و تق‌تق سنگ‌ها در یک محل کوهستانی، می‌تواند از نزدیک‌شدن یک خرس قهوه‌ای خبر دهد.
آنها ممکن است به مدت بیش از هفت ماه در لانه یا غار، بدون غذا خوابیده باشند. در این حالت کاملاً بی‌حس و سست می‌شوند. پس از بیدار شدن به‌طور وحشتناکی غذا می‌خورند تاانرژی از دست رفته را بازیابند. روزی ۴۰ کیلوگرم
زیستگاه‌های اصلی خرس قهوه‌ای، عموما مناطق جنگلی خزری، جنگل‌های ارسباران و زاگرس، علفزارهای مرتفع کوهستانی نزدیک به جنگل و دره‌های پایین‌دست جنگل است. پراکندگی این حیوان در ایران، از شمال خراسان تا استان‌های گلستان، سمنان، مازندران، تهران، گیلان، چهارمحال و بختیاری، قزوین، زنجان، آذربایجان، کردستان، لرستان، کرمانشاه و استان‌های فارس و خوزستان است.
