پایگاه تحلیلی و خبری دانستنی نیوز
دانستنی نیوز، گروه استان‌ها -سولماز پورنعمت: «ویلکیج» از توابع شهرستان نمین در استان اردبیل، در دامنه‌های تالش سرزمین‌های وسیعی از دشت حاصلخیز و تپه‌هایی است که ساکنان ویل را در دامنه کوه‌های خود جای داده است.
منطقه «ویلکیج» بسیار سرسبز و دارای آب و هوایی کوهستانی و یکی از حاصل‌خیزترین مناطق شمال غرب کشور به حساب می‌آید که در سال ۹۲ با اتمام گازرسانی به این منطقه نام نخستین شهر سبز استان را به خود اختصاص داد.
این منطقه از اطراف به دامنه کوه‌های باغرو تا گردنه حیران و دشت زرناس تا کوه آسپیناس نیارق مشرف است در واقع بخش عمده‌ای دشت اردبیل را شامل می‌شود.
«آلادیزگه»؛ روستایی در دل جنگل
روستای «آلادیزگه» در بخش «ویلکیج» شهرستان نمین، استان اردبیل واقع شده که از طرف شمال به کوه و جنگل، جنوب روستای «گرمه چشمه»، غرب «آبی بی گلو» و شرق مرتع و جنگل آبی بی گلو ختم می‌شود.
این روستای جنگلی دارای آب و هوایی سرد و خشک و اغلب پوشیده از مه غلیظ است که بهار و تابستان بسیار دلنشینی دارد در سال ۸۶ به عنوان منطقه نمونه گردشگری با درجه استانی مورد تصویب هیأت دولت قرار گرفت است.
جنگل «آلادیزگه» بخشی از جنگل‌های شهرستان نمین به شمار می‌رود که دنباله جنگل‌های نیمه گرمسیری گیلان می‌باشد و به دلیل وضعیت طبیعی و زیستگاهی دارای تنوع گونه گیاهی زیاد، پناهگاه حیات وحش، زیستگاه و مامن مناسب برای انواع گونه‌های جانوری و گیاهی است.
تپه «آلادیزگه» مربوط به اواخر هزاره دوم قبل از میلاد است که در بخش آبی بی گلو، روستای «آلادیزگه» واقع شده است و در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۷۸۲۳ به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسیده است.
وجود کوه «بزرگ چیر پاغ داغ» «یاز داغی اورتاداغی»، «سولی گول»، «گوللر»، «یانخلیق»، «یازاوروشی»، «شاهمارداغی»، دره زیبای «عظیم سالانان»، «سوتدی دره» در این روستا از دیگر جاذبه‌های گردشگری محسوب می‌شود و همچنین «قره سو» که در فصل بهار و تابستان امکان ماهی گیری دارد از دیگر جاذبه این روستایی جنگلی به شمار می‌رود.
جاذبه‌های گردشگری همچون اثر طبیعی «باشماغ داشی» که در بالای کوه‌های روستای «آلادیزگه» قرار دارد و همچنین «چوبان داشی» و آبشارهای که در این منطقه وجود دارد بر زیبایی‌های این منطقه افزوده است که همه ساله گردشگران زیادی را به این منطقه می‌کشاند.
«بریس»؛ روستایی زیبا که چشم‌ها را به خود خیره می‌کند
دهی از دهستان «ویلکیج» مرکزی بخش ویلکیج در شهرستان نمین، استان اردبیل است که از طرف شمال به روستای «گرمه چشمه» و از طرف شمال‌غرب به روستای «محمودآباد» و از سمت جنوب به آبادی «سقزچی» منتهی شده و از طرف جنوب غرب به روستاهای «یونجالو» و «ایریل» و از شرق نیز به آبادی «سوها» منتهی می‌شود.
یکی از آثار ثبت شده در شهرستان نمین تپه باستانی واقع در روستای «بریس» است که از اهمیت قابل توجهی برخوردار بوده و مربوط به هزاره اول قبل از میلاد است.
این تپه در بخش «ویلکیج»، روستای «بریس» واقع شده و در تاریخ ۱۷/۱۲/۱۳۸۱ به شماره ۷۸۱۹ ثبت ملی شده است.
«حور»؛ روستایی محصور در دل جنگل
روستای «حور» واقع در «ویلکیج» جنوبی در ۲۶ کیلومتری اردبیل ما بین استان‌های اردبیل و گیلان بوده و خانه‌هایی به صورت پلکانی دارد. ییلاق‌های آن مشرف به دریای خزر، شالیزارها و جنگل‌های گیلان، مناظر طبیعی آستارا، نمین و اردبیل بوده است.
کوه سنگر «حور»؛ مرتفع‌ترین کوه ویلکیج
کوه‌سنگر با ارتفاع ۲۱۲۰ متر مرتفع‌ترین کوه منطقه ویلکیج است که در بالا دست روستای «حور» قرار گرفته و با موقعیت استثنایی که دارد، می‌توانند از لحاظ گردشگری مورد توجه قرار بگیرید.
روستای «حور» چشمه‌های همچون «قره داغلی بلاغی»، چشمه «گوزه لر»، «مازان بلاغی» در جاده کوه‌سنگر، «حورا چشمه» و آب‌های معدنی متعددی دارد که می‌توان از صنعت گردشگری برای توسعه این منطقه استفاده برد.
وجود باغ‌های قدیمی، درختانی با قدمت بالا و باغات گیلاس و آلبالو که روستای «حور» را علاوه بر روستای رنگین کمان به روستای باغات گیلاس و آلبالو معروف کرده است.
محبت فروغی محقق و نویسنده اهل روستای «حور» در خصوص تاریخ روستا نوشته است: درباره کاوش‌های صورت گرفته در این منطقه می‌توان گفت نخستین کسی که در مناطق «شیر شیر» و موسی گولی «حور» به تحقیقات باستان‌شناسی پرداخت «ژاک دمورگان» فرانسوی بود، او حاصل مطالعات خود را در مورد این منطقه تحت عنوان «تحقیقات باستان‌شناسی هیأت فرانسه» منتشر کرد.
حفاری‌های وی و برادرش در سال‌های ۱۸۹۹ و ۱۹۰۲ در شیر شیر، موسی گولی «حور» و نقاط همجوار آن در خاک تالش و آذربایجان انجام گرفت.
«آخار باخار چوبر» – «حور» از «خیل اوچان» گرفته تا «آت اوچان» مملو از آثار سنگرهای به جا مانده از انقلاب بر علیه حاکمان مستبد و زورگوی دوره نادری است.
ییلاقات اینانلو
در تحقیقات محبت فروغی در خصوص «ییلاقات ایلانلو» این چنین آمده است: ییلاقات «اینانلو» در دامنه کوهستان سرسبز اینانلوی «حور» گسترده شده است. «اینانلو» مرتفع‌ترین ییلاق دهستان بوده از سمت مشرق مشرف به «خلج لر یوردی»، «اسکندر یوردی»، «هاچا قیه» و.جنگل‌های تالش از سمت شمال مشرف به بند «آغزی»؛ «چیر»؛ «بیچنک» و از سمت جنوب متصل به ییلاقات «قیزیل قیه» و از سمت مغرب مشرف به دهستان «حور» است.
حمام تاریخی حور
طبق نظر اهالی ساخت حمام قدیم مربوط به دوره قاجار است، دارای دو فقره خزانه و سقف گنبدی شکل بوده و سقف‌ها گنبدهای سه گانه آن مزین به نقاشی‌های پهلوانان، عاشق و معشوق است.
«سوها»؛ بهشتی ناشناخته در ویلکیج
روستای «سوها» از توابع شهرستان نمین در بخش ویلکیج قرار دارد که از سمت شمال به جنگل فندقلو و از طرف جنوب به روستای «حور» و از سمت جنوب غربی به روستای «سقزچی» رسیده و از سمت شرق به کوه‌های تالش متصل می‌شود.
از جمله مناطق گردشگری روستا می‌توان به «سوها گلی» یا «داغ گلی»، معروف به سد «سوها» اشاره کرد و از دیگر مناطق گردشگری می‌توان به «آت بلاغی»، «جنگل‌های اطراف نایب دوشن»، «دلیکلی داش»، «آئی داشی»، «دوه یونی داشی»، «باغچه دره سی»، «آدام چیمان»، «گلین داشی»، «آت بلاغی»، «محمد قوروغی» و تله یئری که در گذشته خان‌های منطقه برای شکار به اینجا می‌آمدند، اشاره کرد.
کوه‌هایی از جمله کوه «بیوک داغ»، «چوگوریورد»، «دوزداغ»، «گوگیر»، «کوه یئدی قئزلر» که روستا در دامنه این کوه قرار دارد و باغات «گلابی»، «آلبالو» و «به» که زیبایی این روستا را چندین برابر کرده است.
«نیارق»؛ نگین ویلکیج
روستای «نیارق» (نیارا) نگین ویلکیج، در شرق دشت اردبیل به فاصله تقریبی ۳۰ کیلومتر از شهر اردبیل در دامنه سرسبز کوه اسرارآمیز آسپیناس در منطقه‌ای مرتفع با شیب ملایم قرار دارد.
آب و هوای آن به خاطر نزدیکی به جنگل و دریای خزر دارای رطوبت نسبی بوده و می‌توان آن را معتدل خزری مرطوب نامید، در فصل زمستان پر برف و در فصل تابستان هوای معتدلی را در این روستا شاهد هستیم.
وجود کوه‌های بلند، دره‌های عمیق، آبشارهای خروشان، جنگل‌های انبوه، مراتع سرسبز، چشمه سارهای جوشان و گوارا، رودهای جاری، آب و هوای پاک، طبیعت نیارق را جذاب و دل ربا کرده و نام آن را شهره عام و خاص نموده است.
مناطق دیدنی و گردشگری نیارق عبارتند از ییلاق‌های «آسپیناس»، «یئل دوین»، «خان بولاغی» «لیغاجر»، «مسجد بولاغی». «گژدی بولاغ»، «شیخ دده بولاغی»، «اوتمه لیک»، بویوک مئشه و… همچنین آبشارهای لاتون، که در محدوده جغرافیای استان گیلان واقع شده و شئر شئر، بابا علی، ماستاوار و چندین آبشار کوچک که همه اینها بیانگر پتانسیل گردشگری این منطقه است.
محوطه تاریخی «وجله لیک»
در سال ۱۸۸۸-۱۸۹۰ میلادی ژاک و هانری دمورگان فرانسوی کاوش‌هایی در گورستان‌های پیش از تاریخ در نواحی شمال شرقی آذربایجان و تالش انجام دادند از جمله مناطقی که ژاک دمورگان در آن دست به کاوش زده منطقه «وجله لیک نیارق» است که در آن به وجود دلمن‌ها در شش هزار سال قبل اشاره می‌کند.
اصطلاح دلمن به محلی گفته می‌شود که از چینش تخته سنگ‌ها در کنار هم و ایجاد سر پناه برای زندگی در هزاره‌های قبل از میلاد تشکیل شده است به صورتی که تخته سنگ‌های بزرگی را در کنار هم به عنوان دیوار چیده و روی آن را باز با تخته سنگی بزرگ‌تر پوشانده و از آن به عنوان سر پناه و محل سکونت استفاده می‌کردند و این سکونت که در اکثر مناطق نمین و ویلکیج وجود دارد به «دلمن نشینی» مشهور گشته است.
زیارتگاه «آقا قبری»
این مکان زیارتی که در داخل محدوده آرامستان «نیارق» قرار دارد مربوط به سیدی بنام «آقا میر باقر» است که اهالی از قدیم الایام احترام و تقدس خاصی به آن قائل هستند.
محوطه تاریخی خارابا (کندیئری) و تپه باستانی «یئدی قارداش»، تپه تاریخی عاباس قازان داش، تپه‌های کوچک و بزرگ و چندین غار طبیعی که از اهمیت باستانی زیادی برخوردارند.
در کل روستای «نیارق» و اطراف آن با قدمت چند هزار ساله جزو مناطق مهم و غنی از نظر باستان شناسی است که اسرار تاریخی فراوانی در دل آن نهفته است و متأسفانه هنوز هیچیک از آثار یاد شده از طرف اداره میراث فرهنگی به ثبت نرسیده است.
روستای سقزچی؛ روستایی فرح بخش
روستای «سقزچی» (ساقیزچی) یکی از روستاهای توریستی شهرستان نمین، بخش ویلکیج است که از شمال به روستای «گرمه چشمه» و از طرف جنوب به روستای «رز» و از سمت شرقی به روستای «حور» و مشرق به «کوه‌سنگر» ختم می‌شود.
«پیله ناخرچی»؛ شهری باستانی زیر خاک
این منطقه با نام «تپه پیر ناخرچی» به شماره ۶۶۹۵ توسط میراث فرهنگی اردبیل ثبت و تاریخ آن هزاره دوم قبل از میلاد قید شده است.
«پیر ناخرچی» منطقه نسبتاً وسیع ما بین روستاهای حور، سقزچی، سوها و نیارق است که طبق شواهد موجود حکایت از وجود یک شهر باستانی در این منطقه دارد و مهمترین نمود این شهر باستانی در روستای سقزچی و در همجواری روستای حور قرار گرفته که تپه‌ای با ارتفاع تقریبی ۱۵ متر از سطح زمین که در کنار دریاچه سد سقزچی قرار گرفته است.
دو زیارتگاه روستا «خلیل هاشمی» و «قارا بیرچک توربه سی» است که «قارابیرچک» در قسمت بالای روستا قرار دارد که در گذشته زنجیر زنان به این مکان می‌رفتند و هم اکنون نیز بانوان در روزهای وفات به این زیارتگاه مراجعه می‌کنند.
سد سقزچی؛ مهمترین طرح عمرانی منطقه
این سد مهمترین طرح عمرانی اجرا شده در روستای «سقزچی» است که عملیات اجرایی آن در سال ۱۳۸۷ شروع و در سال ۱۳۸۰ به بهره‌برداری رسید.
این سد از نوع خاکی غیر همگن با ارتفاع ۲/۲۱ متر از پی و ۱/۱۹ متر از بستر رودخانه، طول تاج ۵۳۰ مترو عرض ۷ متر و حجم مفید ۴/۳ میلیون متر مکعب است که با هدف آبیاری اراضی کشاورزی «سقزچی» و روستاهای پایین‌دست احداث شده است و هم اکنون از دریاچه این سد برای پرورش ماهی‌های سردابی استفاده می‌شود.
آبشار بالا دهنز
آبشار «بالا دهنز» در جنگل روستای «سقزچی» در میان درختان جنگلی با چشم اندازی زیبا قرار گرفته است این آبشار در بالا دست منطقه دیدنی سید خان کالاهی قرار گرفته است و دارای حوضچه‌ای است که در اثر فرسایش سنگ بستر به وجود آورده است و در فصول گرم برای آبتنی مناسب است.
وجود چشمه‌های معدنی متعدد و رودخانه‌ها و همچنین باغات سر به فلک کشیده از جمله آثار طبیعی این روستا به حساب می‌آیند.
وجود جنگل، چشمه‌های زلال و گوارا و انواع گیاهان دارویی همه ساله ده‌ها هزار گردشگر از اقصی نقاط کشور به این منطقه کشانده و از موهبات الهی و طبیعت بکر که نمودی از بهشت روی زمین است استفاده می‌کنند.
