پایگاه تحلیلی و خبری دانستنی نیوز
حدیثه زارعی- درآمد عالی و شغل تضمین شده سبب شده هر ساله صدها هزار نفر به امید قبولی در رشته پزشکی در ماراتون کنکور شرکت کنند، در سال‌های اخیر اما خبرهای متعدد مهاجرت پزشکان و آمار ارائه شده، برخی کارشناسان را از کمبود پزشک در ایران نگرانه کرده. آنها معتقد هستند سرانه پزشکی در ایران پایین است. این موضوع البته مخالفینی مثل مدیران علوم پزشکی و وزارت بهداشت نیز دارد.
به تازگی ۴۰ تشکل دانشجویی علوم پزشکی نیز به رئیس جمهور در مخالفت با افزایش ظرفیت‌های پزشکی نامه نوشتند که موجب جنجال‌های زیادی شد.
محمد اکبری، مدرس علوم اقتصادی و اقتصاددان سلامت پیرامون همین موضوع در گفتگو با خبرفوری گفت: از منظر علم اقتصاد سلامت، افزایش ظرفیت پزشکی یک شمشیر دولبه است. کسانی که خواستار اضافه شدن ظرفیت پزشکی هستند به خصوص اقتصادیون، این نظر را دارند که چون در حوزه پزشکی انحصار وجود دارد باید تعداد پزشکان بیشتر شود تا عرضه کننده، افزایش پیدا کند و وضعیت از انحصار خارج شده و قیمت کاهش پیدا کند.
پزشکان می توانند برای افزایش درآمد، بیمار بسازند
اکبری افزود: اما وضعیت بازار پزشکی شبیه به بازارهای عادی نیست و شکست بازار در آن اتفاق نمی‌افتد. اگر تعداد ظرفیت را افزایش دهیم به سادگی نمی‌تواند باعث حل مشکلات بازار پزشکی شود، اما چرا اینطور نمی‌شود؟ به دلیل این که نوع عرضه کننده در بازار پزشکی متفاوت است، چرا که ما از عرضهٔ پزشک صحبت می‌کنیم؛ زمانی که تعداد آنها افزایش پیدا کند، درآمدشان کمتر می شود و در این وضعیت به تقاضای القایی رو می‌آورند، یعنی برای افزایش درآمد، بیمار می‌سازند! به عنوان مثال برای خود فالوآپ بیشتر، کار آزمایشگاهی و ارتباطات بیشتری می‌گیرند و بیمار پیدا می‌کنند.
او توضیح داد: زمانی که در رابطه با افزایش ظرفیت پزشکی صحبت می‌کنیم یک موضوع قابل توجه وجود دارد آن هم بحث تقاضای القایی عرضه‌کننده‌ست که بسیار حائز اهمیت است، اما اقتصاددان‌ها معمولا از این موضوع مطلع نیستند، پس در نتیجه افزایش ظرفیت پزشکی یک شمشیر دولبه است و باید دید آیا بازار پزشکی ظرفیت این افزایش را دارد یا خیر و بعد در این رابطه تصمیم گیری شود.
این اقتصاددان سلامت در ادامه بیان کرد: اگر بنا باشد ظرفیت پزشکی افزایش یابد، قبل از آن احتیاج به زیرساخت‌هایی است؛ اول راهنماهای بالینی پزشکی در تمام حوزه‌ها نوشته و نهادینه شود، سپس نظام ارجاع و نظام پزشکی خانواده به وضعیت پایدار رسیده باشد، اما این فرآیندها به طور کامل در نظام بهداشت و درمان ما رخ نداده است.
اکبری در رابطه با عدم افزایش ظرفیت پزشکی به دلیل جلوگیری از مهاجرت پزشکان، اینطور عنوان کرد: چنین استدلالی کاملا اشتباه و به نوعی پاک کردن صورت مسئله است، مثل این که بگوییم بزرگ‌ترین علت طلاق ازدواج است پس ازدواج نکنید! باید جلوی مهاجرت را با روش‌های صحیح گرفت، نه به روش پاک کردن صورت مسئله.
