پایگاه تحلیلی و خبری دانستنی نیوز
به گزارش خبر فوری، تنش ها و اختلافات در تنگه باب المندب و دریای سرخ رو به فزونی است. روز گذشته دفتر سازمان عملیات تجارت دریایی انگلیس (UKMTO) اعلام کرد گزارشی درباره وقوع انفجار در فاصله ۲ مایلی یک کشتی در ۳۰ مایلی جنوب بندر مُخا در یمن دریافت کرده است.
بعد از حمله اسرائیل به غزه، نیروهای ارتش یمن متعهد شد که تا زمانی که رژیم اسرائیل حملات خود را متوقف نکرده باشند، حملات به کشتی های این رژیم را در دریای سرخ ادامه خواهد داد. در مقابل، آمریکا مدعی شده که به دنبال تشکیل ائتلافی برای حفاظت از کشتی ها در دریای سرخ است و پیام هایی را در این زمینه برای یمن ارسال کرده است. همچنین، ایالات متحده ناو آیزنهاور خود را که مدتی پیش در خلیج فارس مستقر کرده بود راهی دریای سرخ و نزدیکی باب المندب کرد.
اینها همه نشان می دهد که احتمال افزایش تنش ها و حتی درگیری بین طرف های درگیر زیاد است و بعید نیست باب المندب محل تقابل غرب و مقاومت شود.
اما باب المندب دقیقا چه جایگاهی داشته و اهمیت استراتژیک و اقتصادی آن در چیست؟
باب المندب کجاست و چه اهمیتی دارد؟
تنگه باب‌المَندَب یک تنگه آبی در قسمت جنوبی دریای سرخ است که این دریا را به خلیج عدن و سپس به دریای عرب و سرخ و اقیانوس هند وصل می کند. همچنین این تنگه آبراهه ای کوچک است که از شمال به یمن و از جنوب به جیبوتی منتهی شده و به همین دلیل، قاره آسیا را به آفریقا وصل می کند.
از طرف دیگر، کشتی هایی که از طرف اقیانوس هند می آیند پس از گذر از باب المندب و عبور از طول دریای سرخ می توانند راه خود را از کانال سوئز به سوی دریای مدیترانه ادامه دهند. تنگه باب المندب در باریک ترین نقطه، ۱۸ مایل عرض دارد و تردد نفتکش ها را به دو کانال به عرض ۲ مایل برای محموله های ورودی و خروجی محدود می کند.
تنگه باب المندب برای رژیم صهیونیستی اهمیت بسیار زیادی دارد و می توان اهمیت آن را با اهمیت تنگه هرمز برای کشتی های آمریکایی و اروپایی مقایسه کرد (اینجا بخوانید). در واقع، کشتی هایی که از بنادر آسیایی عازم اسرائیل هستند عمدتا از باب المندب عبور می کنند و باز ماندن این گذرگاه برای ارتباط تجاری اسرائیل اهمیت فراوان دارد. به همین دلیل، تهدید این تنگه توسط یمن آسیب امنیتی و اقتصادی فراوانی به اسرائیل وارد کرده و می کند.
ضربات اقتصادی بسته شدن تنگه باب المندب به اسرائیل
بر اساس داده های وزارت اقتصاد رژیم صهیونیستی، ارزش صادرات اسرائیل در سال ۲۰۲۲ بیش از ۱۶۶ میلیارد دلار بوده است. بر اساس اطلاعات رسمی اسرائیل، ۳۸ درصد از کالاهای اسرائیلی به بازارهای اروپایی صادر شده، در حالی که ۳۵ درصد از آنها به کشورهای آمریکایی و ۲۴ درصد هم به آسیا و مابقی به آفریقا و اوکراین صادر شده است. بیشتر این صادرات از طریق تنگه باب المندب صورت گرفته است، چون این آبراهه اقیانوس های مختلف و قاره ها را به هم وصل می کند. به همین دلیل، بسته شدن باب المندب به معنی نابودی صادرات رژیم صهیونیستی و زیان اقتصادی غیرقابل توصیف آن است.
از سوی دیگر، ارزش واردات کالا به اسرائیل در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۱۰۷.۷ میلیارد دلار بوده که نسبت به سال ۲۰۲۱ افزایش ۱۶.۹ درصدی داشته است. بسته شدن باب المندب می تواند واردات اسرائیل را هم با مشکلات عدیده روبه رو ساخته و آن را به ورطه نابودی بکشاند.
لازم به ذکر است که داده های سازمان کشتیرانی و بنادر وزارت حمل و نقل اسرائیل نشان می دهد که در سال ۲۰۲۲، حدود ۴۰.۶ میلیون تُن کالا در بنادر اسرائیل تخلیه شده و حدود ۱۸.۲ میلیون تن کالا در این بنادر بارگیری شده اند.
باب المندب و بحران در بندر ایلات اسرائیل
به گفته گیدئون گلبر، مدیر اجرایی بندر ایلات، در پی تهدیدات انصار الله یمن و ممانعت از عبور کشتی های عازم اسرائیل از طریق باب المندب، بندر ایلات فلج شده و آسیب اقتصادی و تجاری شدیدی دیده است. بر اساس گزارش الجزیره، صادرات و واردات خودرو، مواد شیمیایی و مواد خوراکی اسرائیل از بندر ایلات صورت می گیرد و بعد از ماجرای باب المندب، صادرات و واردات این کالاها تقریبا به صفر رسیده اند.
روزنامه مارکر هم در رابطه با تاثیرات اقتصادی ماجرای باب المندب می نویسد: «بسته شدن تنگه تیران (تنگه‌ای که خلیج عقبه را از دریای سرخ جدا می‌کند) باعث دو جنگ شد، اولی در سال ۱۹۵۶ و دومی در سال ۱۹۶۷. بنابراین، بسته شدن باب المندب نیز می تواند به یک درگیری بزرگ بینجامد.»
مارکر به نقل از گیدئون گلبر می نویسد: «نمی توان به حوثی ها اجازه داد تا این کار {بستن باب المندب} را انجام دهند. این کار مسیر کشتیرانی دریایی به اسرائیل را مسدود کرده و بندر ایلات را که یکی از قطب های تجاری اسرائیل است، فلج می کند.»
گلبر درباره اهمیت اقتصادی ایلات می گوید: «{اگرچه} تنها ۳ درصد از کل ترانزیت کالاها در اسرائیل از طریق ایلات صورت می گیرد اما نباید از خاطر برد که ایلات بزرگترین بندر برای واردات خودرو به اسرائیل است و حدود ۴۴ درصد از تمام وسایل نقلیه وارد شده به اسرائیل در این بندر تخلیه می شوند».
