پایگاه تحلیلی و خبری دانستنی نیوز
به گزارش خبر فوری، انتخابات ریاست جمهوری روسیه نزدیک است و ولادیمیر پوتین آرام آرام رقبایش را می شناسد. در اولین خبر قابل توجه از مسکو، شنیده شده است که جلسه کمیسیون مرکزی انتخابات برگزار شده و اعضای آن به اتفاق آراء به عدم صلاحیت یکاترینا دونتسووا جهت ورود به انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ رای دادند. بدین ترتیب، خانم دونتسووا که یکی از رقبای پر سر و صدای پوتین به شمار می رفت قبل از انتخابات رد صلاحیت شد و از رقابت ها کنار رفت.
اما این زن کیست و چگونه وارد رقابت های انتخاباتی گردید؟
زنی که داعیه شکست ولادیمیر را داشت
یکاترینا دونتسووا متولد کراسنویارسک، مادر سه فرزند است که از همسرش جدا شده و به تنهایی سرپرستی خانواده خود را بر عهده دارد. او سابقا خبرنگار یک شبکه تلویزیونی بود و مدتی هم به عنوان روزنامه نگار فعالیت می کرد اما به علت مخالفت با سیاست های حزب حاکم از شغل خود کنار رفت. بعد از این، وارد سیاست شد. دونتسووا مدتی قبل نماینده پارلمان محلی گردید.
او بعد از آغاز جنگ اوکراین مخالفت خود با پوتین را افزایش داد و در انتخابات ریاست جمهوری نامزد شد تا بتواند رقیب پرآوازه و مشهور خود را که در مدت بیش از ۲۰ سال حکومت، توانسته قدرتش را در کل روسیه مستحکم کند، شکست دهد.
دونتسووا بعد از اعلام نامزدی خود در مورد هدف خود از اعلام کاندیداتوری گفته بود: “من کشورمان را دوست دارم، می‌خواهم روسیه یک کشور دموکراتیک و صلح‌آمیز شکوفا باشد. اما در حال حاضر کشور ما در مسیری کاملا متفاوت حرکت می‌کند… ما باید اقدام کنیم… بیایید حداقل تلاش کنیم! بیایید تلاش کنیم تا در این “انتخابات” پیروز شویم!”
این زن ۴۰ ساله تجربه جدی در سطح اول سیاست (او در سطح محلی نماینده بوده) را نداشته و سابقه حضور در محافل فدرال روسیه را هم ندارد. یکاترینا دونتسووا در این رابطه گفته بود: “من از این نظر متفاوت هستم که بیشتر در گفتمان سیاسی محلی، در [مسائل] حکومت محلی غوطه‌ور هستم. برای من مهم است که مانند اکثر مردم این کشور زندگی کنم. همه نگرانی ها، مشکلاتشان برای من نزدیک و عزیز است.”
او که مخالف شدید جنگ اوکراین است در کمپین انتخاباتی خود ابراز اطمینان کرده بود که در صورت پیروزی در انتخابات، به سرعت به جنگ پایان دهد. همچنین، دونتسووا گفته بود که در صورت انتخاب شدن، فرمان آزادی «زندانیان سیاسی» را صادر خواهد کرد و حتی الکسی ناوالنی، دشمن سرسخت پوتین را که مدت ها است در زندان به سر می برد، آزاد خواهد کرد.
با این حال، سر و صدای دونتسووا خیلی زود خوابید. اگر این قانونگذار منطقه‌ای و روزنامه‌نگار سابق توسط کمیته مرکزی انتخابات تایید صلاحیت می شد، به عنوان یک نامزد مستقل وارد رقابت ها می گردید و به همین دلیل، باید طبق قانون، ۳۰۰ هزار امضاء برای حمایت از نامزدی خود در دست کم ۴۰ منطقه از روسیه جمع آوری می کرد اما او اصلا به این مرحله نرسید و به راحتی توسط کمیسیون مرکزی رد صلاحیت شد.
مروری بر تاریخچه انتخابات ریاست جمهوری روسیه
فدراسیون روسیه از ۱۹۹۰ تا کنون، فقط ۳ رئیس جمهور به خود دیده است: بوریس یلتسین، ولادیمیر پوتین و دیمیتری مدودف.
یلتسین از ابتدای ایجاد فدراسیون روسیه تا ۱۹۹۹ رئیس جمهور روسیه بود اما بعد از سکته مغزی، استعفاء داد و قدرت را به معاونش ولادیمیر پوتین داد. پوتین در دو انتخابات سال ۲۰۰۰ و ۲۰۰۴ پیروز شد و ۸ سال رئیس جمهور روسیه بود. او بعد از پایان ۸ سال، قانونا نمی توانست مجددا کاندیدا شود. به همین علت، نخست وزیر خود، دیمیتری مدودف را جلو فرستاد و به عنوان نامزد نهایی حزبش معرفی کرد. مدودف در انتخابات ۲۰۰۸ پیروز شد و تا سال ۲۰۱۲ رئیس جمهور روسیه بود و پوتین هم به عنوان نخست وزیر فعالیت می کرد. با این حال، در سال ۲۰۱۲، پوتین مجددا کاندیدا شد و توانست بار دیگر به عنوان رئیس جمهور انتخاب شود. پس از این، قانون انتخابات روسیه تغییر کرد و مدت ریاست جمهوری از ۴ سال به ۶ سال رسید. پوتین که حالا قدرت کامل روسیه را در دست داشت، در سال ۲۰۱۸ هم نامزد انتخابات شد و توانست رئیس جمهور روسیه بماند. او طی اصلاحات قانون اساسی سال ۲۰۲۰، قانون محدودیت دو دوره ای را هم برداشت و حالا برای تداوم قدرتش آماده شرکت در انتخابات ۲۰۲۴ است.
انتخابات ریاست جمهوری روسیه چگونه برگزار می شود؟
انتخابات ریاست‌جمهوری روسیه قرار است در مارس ۲۰۲۴ برگزار شود. مطابق قانون انتخابات، دور اول در روز ۱۷ مارس (۲۷ اسفند ۱۴۰۲) برگزار خواهد شد. اگر هیچ نامزدی بیش از نیمی از آراء را به دست نیاورد، دور دوم سه هفته بعد در ۷ آوریل ۲۰۲۴ (۱۹ فروردین ۱۴۰۳) برگزار می شود. برنده انتخابات قرار است در ۷ مه ۲۰۲۴ تحلیف شود. این اولین انتخابات پس از اصلاحات سال ۲۰۲۰ قانون اساسی روسیه خواهد بود.
انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی روسیه توسط کمیسیون مرکزی انتخابات این کشور برگزار می شود. این کمیسیون در مسکو مستقر است و از طریق کمیسیون های محلی در سراسر روسیه بر برگزاری انتخابات نظارت می کند.
کمیسیون مرکزی انتخابات روسیه یک نهاد دولتی اما نسبتا مستقل است که از ۱۵ عضو اصلی تشکیل شده است. ۵ عضو این کمیسیون از سوی رئیس جمهور، ۵ عضو توسط مجلس سنای روسیه و ۵ عضو دیگر نیز توسط مجلس دومای روسیه برای دوره پنج ساله انتخاب می شوند. این کمیسیون وظیفه تایید یا رد صلاحیت نامزدهای نهایی انتخابات و نیز برگزاری انتخابات و شمارش آراء را بر عهده دارد.
پس از تایید صلاحیت نامزدها توسط کمیسیون مرکزی، پروسه شرکت در انتخابات ریاست جمهوری وارد فاز دوم می شود. مطابق قوانین روسیه هر نامزد انتخابات ریاست جمهوری که به صورت مستقل (و نه به عنوان نماینده یکی از احزاب اصلی فدراسیون روسیه) برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری نامزد می شود باید ۳۰۰ هزار امضاء از مناطق مختلف این کشور برای حمایت از خود جمع آوری و به کمیسیون مرکزی انتخابات ارائه دهد. اگر نامزدی عضو یکی از احزاب اصلی (احزابی که نماینده ای در پارلمان روسیه دارند) بوده و آنها را نمایندگی کند، احتیاجی به جمع آوری امضاء ندارد. قوانین انتخاباتی روسیه تعداد امضاهای جمع آوری شده از هر استان را محدود کرده است و یک نامزد انتخاباتی حق ندارد بیش از ۷۵۰۰ امضاء از یک منطقه جمع کند و باید از مناطق مختلف تاییدیه لازم را بگیرد.
احزاب اصلی روسیه که در پارلمان عضو دارند شامل حزب حاکم روسیه واحد، حزب کمونیست روسیه، حزب لیبرال دمکرات و حزب روسیه عادل هستند. اگر نامزدی عضو این احزاب نباشد اما در یکی از احزاب مهم غیرپارلمانی عضو باشد، باید ۱۰۰ هزار امضاء از ساکنان فدراسیون های مختلف روسیه جمع آوری کند.
بعد از کسب امضاها و تاییدیه ها، رقبای انتخاباتی شروع به تبلیغات کرده و در نهایت، انتخابات در روزی که مجلس دوما مشخص می کند، برگزار می گردد.
