پایگاه تحلیلی و خبری دانستنی نیوز
دانستنی نیوز-گروه بین الملل: سودان کشوری آفریقایی است که در طول ۶ دهه گذشته همواره درگیر مشکلات داخلی و جنگ و درگیری بوده است و این بحران‌ها سر انجام منجر به تجزیه این کشور پهناور به دو بخش شمالی و جنوبی شد. از ۱۵ آوریل گذشته درگیری میان دو ژنرال یعنی عبدالفتاح البرهان فرمانده ارتش و نیروهای پشتیبانی سریع به فرماندهی ژنرال حمیدتی مصائب بسیاری برای مردم سودان به ویژه پایتخت این کشور به ارمغان آورده است.
جدیدترین گزارش‌ها از نبرد سنگین میان نیروهای ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع در خارطوم و کردوان و دارفور حکایت دارد که شمار زیادی کشته و زخمی برجای گذاشته است. علاوه بر اینکه نیروهای طرفین در درگیری کشته می‌شوند، غیرنظامیان زیادی قربانی حملات می‌شوند. ارتش سودان با استفاده از پهپاد و جنگنده مواضع نیروهای پشتیبانی سریع را هدف قرار می‌دهد.
اینجا بوی مرگ می‌دهد
این جنگ، زیرساخت‌ها و بازارها و مراکز تجاری را ویران کرده است. آنچه در جنگ کنونی مشاهده می‌شود؛ قتل، ویرانی، فرار و آوارگی است و در این میان زنان بیش از دیگران قربانی می‌شوند. آتش جنگ شعله ور است و سودان را روز به روز به پرتگاه سوق می‌دهد. آنچه رخ می‌دهد صدای صفیر گلوله و مرگ و ویرانی و فجایع بشری است. همه جا بوی مرگ و ترس می‌دهد و جای امنی وجود ندارد.
کمبود مواد غذایی در کشوری که پیش از این هم به اندازه کافی درگیر مشکلات و جنگ داخلی به ویژه در دارفور در غرب این کشور بوده است، روزهای سختی را برای مردمان این کشور آفریقایی به همراه داشته است. طرف‌های نظامی درگیر در این کشور پول و ثروت این کشور را به قیمت معیشت شهروندان آن تباه کرده‌اند. سازمان ملل چند روز قبل درباره تبدیل شدن درگیری میان دو ژنرال به جنگ داخلی به شدت هشدار داد.
آنچه درباره اوضاع کنونی سودان می‌توان گفت پیچیدگی اوضاع و نگرانی از فروپاشی و سرنوشت تاریک این کشور است به ویژه که ترکیب حاکم نظامیان و غیرنظامیان از ۱۱ آوریل ۲۰۱۹ و پس از سرنگونی عمر البشیر از اداره امور ناتوان بوده و نتوانسته‌اند که به درگیری‌ها پایان بدهند یا دوره انتقالی کنونی را با یک توافق رضایت‌بخش ملی و برگزاری انتخابات آزاد که تصمیم گیرنده آن مردم سودان باشند، به پایان برسانند.
در کنار این عوامل شاهد رشد نفوذ خارجی در این کشور هم هستیم. اوضاع سیاسی در این کشور شاهد بن بست است. اوضاع در کشوری که حدود هفتاد سال از درگیری سیاسی و نظامی رنج می‌برد، این اندازه وخیم نبوده است.
با توجه به روند جنگ کنونی در سودان، شواهدی که نشان دهنده پایان جنگ باشد به چشم نمی‌خورد.آنچه مشخص و عیان است حمایتی است که از طرف‌های درگیر در جنگ به عمل می‌آید وگرنه اگر پشتگرمی وجود نداشت و حمایت مالی و تسلیحاتی نمی‌شدند که از جنگ و درگیری دست بر می‌داشتند.
متأسفانه برداشت اشتباهی که هر کدام از طرفین درگیر دارند مبنی بر اینکه می‌تواند دیگری را از پا دربیاورند موجب شده است که آتش بس راه به جایی نبرد و غرش توپ و سلاح‌های سنگین و سبک حاکم بر اوضاع باشد و این مردم بی دفاع هستند که قربانی امیال قدرت طلبان در سودان می‌شوند. متأسفانه در حال حاضر صدای گلوله و انفجارها و غرش جنگنده‌ها جایگزین ندای عقل شده است. غبار جنگ مانع از فرصت دادن به راه حل سیاسی شده است. تاکنون هیچکدام از طرف‌های درگیر موفق نشده است که اوضاع را به نفع خود رقم بزند یا دستاورد تمام کننده‌ای در عرصه میدانی به دست آورد.
در این میان غیرنظامیان همانطور که گفته شد بیشترین تاوان را می‌دهند زیرا یا در درگیری کشته می‌شوند یا منازل آنها به کانون درگیری تبدیل می‌شود و اگر کشته نشوند باید خانه و کاشانه خود را که به جبهه جنگ تبدیل شده است، رها کنند.
آنچه خطرناک‌تر می‌نماید این است که با توجه به بافت قبیله‌ای سودان، طرف‌های درگیر می‌کوشند که قبایل و سران آنها را به سمت خود بکشانند که این خود سبب گسترش دامنه درگیری و تبدیل شدن آن به جنگ داخلی می‌شود آنچه خطرناک‌تر می‌نماید این است که با توجه به بافت قبیله‌ای سودان، طرف‌های درگیر می‌کوشند که قبایل و سران آنها را به سمت خود بکشانند که این خود سبب گسترش دامنه درگیری و تبدیل شدن آن به جنگ داخلی می‌شود.
اوضاع بهداشتی در سودان روز به روز وخیم‌تر می‌شود. علاوه بر تبعات درگیری ویرانگر که بر زندگی سودانی‌ها سایه افکنده است، گرسنگی و نیز بیماری‌هایی مانند مالاریا و وبا، بلای جان سودانی‌ها شده است.
طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، بیش از ۴۰ درصد از ساکنان از گرسنگی رنج می‌برند و در کنار آن دارو نیست و آب و برق وجود ندارد. این در شرایط عادی است و اگر شرایط بیمارانی مانند بیماران دیالیزی را به عنوان مثال در نظر بگیریم، ماجرا متفاوت خواهد بود.
دختران و زنانی که ناپدید شده‌اند
پدیده دیگری که از زمان درگیری در سودان وجود دارد، مفقودان است، صدها سودانی ناپدید شده‌اند و خانواده‌های آنها اطلاعی از سرنوشتشان ندارند که آیا زنده هستند یا مُرده یا تحت بازداشت هستند؟
این در مورد زنان بیشتر وجود دارد و اطلاعی از سرنوشت دختران و زنان ربوده شده وجود ندارد. اوضاع زنان در مناطق درگیر در سودان یادآور اوضاع زنان ایزدی در جریان یورش داعش در سال ۲۰۱۴ است. زنانی که ربوده می‌شوند در بدترین حالت به سر می‌برند و همه جور بلایی بر سرشان می‌آید.
جنایات جنگی و جنایات ضدبشری به شدت افزایش داشته است و حوادث مربوط به تجاوز جنسی به میزان ۵۰ درصد طبق آماری که منابع وابسته به سازمان ملل اعلام کرده‌اند، افزایش پیدا کرده است.
علاوه بر این شاهد افزایش گورهای جمعی به ویژه در غرب دارفور هستیم به طوری که منابع محلی از کشف ۳۰ گور جمعی خبر داده‌اند. این در حالی است که اجساد بسیاری در خیابان‌های خارطوم و دیگر مناطق درگیر متلاشی شده و تجزیه شده و شرایط اسفناکی حاکم است شاهد افزایش گورهای جمعی به ویژه در غرب دارفور هستیم به طوری که منابع محلی از کشف ۳۰ گور جمعی خبر داده‌اند. این در حالی است که هزاران جسد در خیابان‌های خارطوم و دیگر مناطق درگیر متلاشی شده و شرایط اسفناکی حاکم است.
تأسف‌بارتر اینکه، سایر گروه‌های مسلح داخلی در شمال، شرق، جنوب و غرب سودان نیز در این شرایط، خود را مهیا برای کسب حقوق تاریخی از دست رفته خود می‌کنند و این، خطرناک‌ترین وجه منازعه پیش رو می‌باشد که سرنوشتی جز تجزیه سودان را به همراه نخواهد داشت.
نگاهی به رفتارهای سیاسی اخیر و نقش مخرب بازیگران عرصه سودان مانند رژیم صهیونیستی، غرب و آمریکا، نگرانی‌ها در مورد تجزیه سودان را بیشتر تقویت می‌کند.
آنها احتمالاً با اعزام نیروهای ویژه به حمایت و آموزش برخی گروه‌های سودانی و تجهیز آنان به سلاح و سوق دادن به درگیری با دیگر گروه‌های سودانی به جای دخالت مستقیم نظامی اقدام می‌کنند. آمریکا و غرب اهدافی در سودان دارد، به همین خاطر آنها برای رسیدن به این اهداف آشکارا از درگیری در این کشور حمایت می‌کنند.
این نبرد میان دو ژنرالی آغاز شده است که هر دو تشنه دستیابی به قدرت بوده و بلندپروازی‌های فراوانی را در ذهن خود می‌پرورانند و بر این باورند از دیگری شایستگی بیشتری داشته و نمی‌توانند اهداف خود را محقق سازند؛ مگر با حذف و نابودی طرف دیگر.
سودان، قربانی توطئه آمریکایی_اسرائیلی در انتقام از مواضع چند سال گذشته این کشور در حمایت از مساله فلسطین‌شده و از این رو جنگ تحمیل‌شده بر این سرزمین آفریقایی، ادامه می‌یابد و تلاش‌های منطقه‌ای و جهانی برای توقف آن و وضع تحریم‌های کارآمد برای آتش‌افروزان آن، تاکنون بی‌نتیجه بوده است.
