پایگاه تحلیلی و خبری دانستنی نیوز
مریم محمدپور- سیاستمدار کهنه کاری که از دولت باهنر در بدنه اجرایی کشور حضور داشته و در بالاترین رده مدیریتی از صنعت تا ورزش فعالیت کرده است، امروز نگران «سرزمین ایران» است. مصطفی هاشمی‌طبا میزبان ما در دفترش بود و در گفتگویش بیش از هر چیز دوست داشت که درباره برنامه هفتم توسعه سخن بگوید. از دیدگاه این سیاستمدار ۷۷ ساله، سرزمین ایران رو به نابودی است و برنامه هفتم باید بسیار کوچک باشد و در آن به جای پرداختن به وظایف وزراتخانه ها، برای احیای سرزمین ایران، نقشه راه کشیده شود. او البته تاکید می کند که تاکنون هیچ رئیس جمهوری به برنامه های توسعه پایبند نبوده است. او همچنین به دولت توصیه می کند که نگران گناه بی‌بند و باری در ملاء عام نباشد، چراکه گناه نابودی کشور بسیار بزرگتر است.
مشروح گفتگو با مصطفی هاشمی طبا را ادامه می خوانید.
خبر فوری: این روزها برنامه هفتم توسعه در مجلس در حال بررسی است و دولت‌ها باید به برنامه‌های توسعه پایبند باشند. دولت آقای رئیسی اکنون از نیمه گذشته است. این دولت در دو سال گذشته چقدر مبتنی بر برنامه ششم توسعه عمل کرده است؟
هاشمی‌طبا: همه برنامه‌ها کلی و عمومی هستند و در تمام مسائل ورود می‌کنند اما همه دولت‌ها هم نسبت به برنامه بی‌توجه بودند. به همین خاطر برنامه‌های مختلف صرف نظر از برنامه چهارم آقای احمدی نژاد گفت آن را خمیر کرده است، اصولا بازده ندارد، زیرا همچوقت دولت‌ها بر اساس برنامه‌ها حرکت نمی‌کنند.
برنامه‌ها جامع و در راستای پرداخت به تمام مسائل کشور است و هیچ وقت موازنه بین برنامه و منابع لحاظ نگردیده است، مثلا در بدو تصویب برنامه ششم گفته شد که ۸۰۰هزار میلیارد تومان پول نیاز است و در همان موقع گفتند که نداریم! و به همین هیچگاه آقای روحانی درصدد اجرای برنامه برنیامد. می‌دانید که برنامه ششم که دو سال تمدید شد، با این حال اما به تازگی در تلویزیون اعلام کردند که در موارد اقتصادی ۶درصد و در کل هم بین ۱۵ تا ۲۰درصد برنامه ششم به اجرا رسیده است. این در حالی است که اگر برنامه‌ای هم وجود نداشت، باز هم با توجه به قوانین، بودجه و روابط وزارتخانه‌ها، همین میزان از برنامه انجام می‌شد و این بخش انجام شده همان وظایف معمول وزارت خانه‌هاست.
خبر فوری: بدین معنی که نیازی به برنامه وجود ندارد؟!
هاشمی‌طبا: اگر برنامه‌ای وجود نداشت تمام وزارتخانه‌ها کار خودشان را انجام می‌دادند و آن ۶درصد محقق شده اقتصادی مربوط به وظایف جاری وزارتخانه‌هاست. دولت آقای رئیسی هم فارغ از برنامه است و این برنامه به صورت صوری تمدید شد، چون به هر حال باید برنامه‌ای وجود می‌داشت. چون بودجه باید بر اساس برنامه نوشته شود، برنامه ششم را تمدید کردند که محملی برای بودجه نویسی باشد. دولت آقای رئیسی کارهایی که می‌خواست را انجام داد. درحوزه سیاست خارجی تغییراتی داشتند، برای مثال قبلا قطع ارتباط با عربستان بودیم اما در حال حاضر ارتباط برقرار کرده اند. آقای روحانی حق ارتباط با عربستان و مصر و امارات را نداشتند اما الان خیر. آقای رئیسی در برنامه‌هایی که به ذهنشان می‌رسد عمل می‌کنند و از برنامه خاصی پیروی نمی‌کنند زیرا اگر تصمیم داشتند برنامه ششم را ادامه دهند تصمیمات متفاوتی را می‌گرفتند.
نابودی یک کشور یک گناه فوق کبیره است. گناه اصراف و نابودی ذخایر یک کشور به مراتب بیشتر از این است که یک آدم بی‌بند و بار در خیابان بیاید، این آدم فقط به خودش لطمه می‌زند ولی گناه سوق دادن ایران به سمت نابودی سرزمینی که ما داریم مرتکب می‌شویم، خیلی خیلی بیشتر است
خبر فوری: این گشایش سیاست منطقه‌ای که فرمودید در سیاست خارجی داشتند از چه چیزی نشات گرفت و چرا با شعارهای پیشین گروهی که آقای رئیسی را حمایت می‌کنند، در تضاد است؟
هاشمی‌طبا: در زمان آقای روحانی گروه فشار بودند که الان هم باقیمانده آنها به صورت پنهانی هستند. این گروه علیه آقای روحانی اقدام می‌کردند که در واقعه مشهد با اعتراض به معیشت مردم شروع شد و تمام کشور را گرفت که با هدف لطمه زدن به آقای روحانی بود، درحالی که این لطمه زدن به شخص آقای روحانی نبود بلکه به جمهوری اسلامی بود. این طور نمی‌شود که رئیس‌جمهوری باشد و چوب لای چرخ ایشان گذاشته شود.
جدای از این، به نظر عوامل خارجی در سیاست‌ها نفوذ و در هدایت مسائل نقش دارند. البته به صورت برهانی نمی‌شود در این باره اظهارنظر کرد اما به صورت استنباطی و بر اساس عملکردها مشخص است. مثلا اشخاصی که به سفارت عربستان حمله کردند چه کسانی بودند؟ اگر کار بدی بوده باید مجازات می‌شدند. نمی‌شود که قبلا به سفارت عربستان حمله کنید اما الان با افتخار روابط را با عربستان برقرار کنید. بدترین حرف‌هایی را که حتی درباره آمریکا نزدیم را درباره عربستان و محمد بن سلمان زدیم و در حال حاضر با آنها دوستی می‌کنیم.
خبرفوری: بعضی معتقد هستند که این یکدست شدن حاکمیت به نفع کشور شده است. سنگ‌اندازی‌هایی که به آن اشاره کردید، از بین رفته و کار بهتر روی غلطک افتاده است، شما موافق اثرگذاری خالص‌سازی هستید؟
هاشمی‌طبا: یکدست شدن به چه معناست؟ یک معنایش این است که یک عده، دیگران را کنار بگذارند و معنای دیگرش این است که آدم‌ها با یکدیگر هم‌فکر و هم‌‍نظر باشند. از نظر من اکنون معنای اول صادق است یعنی عده‌ای که ممکن است خودشان هم با هم رابطه خوبی نداشته باشند، عده دیگری را از صحنه خارج کنند. اگر در تاریخ بنگریم متوجه می‌شویم که هیچ وقت این کارها پایدار نیست. مثلا در انقلاب کبیر فرانسه کسانی که در انقلاب بودند یکدیگر را خالص سازی کردند. همه هم با گیوتین اعدام شدند. لایه لایه همدیگر را زدند تا اینکه دوباره سلطنت و ناپلئون برگشت و روز از نو، روزی از نو. این نوع رفتار و عدم توجه به همبستگی مردم در کشور و به حاشیه راندن گروه بزرگی از مردم، خارج از همبستگی و وحدت و حرکت عقلایی در کشور است و پایدار هم نمی‌ماند. الان بعضی‌ها فکر می‌کنند می‌توانند دانشگاه‌ها را خالص‌سازی کنند اما نمی‌توانند اینکار را انجام دهند. شخصیت ایران و ایرانی این تفکر را دور می‌اندازد و مردم ایران هویت خود را حفظ می‌کنند. محمد حسنین هیکل گفته بود که اگر ما در مصر شخصیتی مانند فردوسی داشتیم زبانمان را عربی نمی‌کردیم. درآن زمان در ایران هم زبان عربی بود. حالا هم به نظر من بعضی از حرکات مذبوحانه پایدار نمی‌ماند.
اشخاصی که به سفارت عربستان حمله کردند چه کسانی بودند؟ اگر کار بدی بوده باید مجازات می‌شدند. نمی شود که قبلا به سفارت عربستان حمله کنید اما الان با افتخار روابط را با عربستان برقرار کنید. بدترین حرف‌هایی را که حتی درباره آمریکا نزدیم را درباره عربستان و محمد بن سلمان زدیم و در حال حاضر با آنها دوستی می‌کنیم
خبر فوری: آقای هاشمی‌طبا به موضوع برنامه هفتم توسعه برگردیم که اکنون در حال بررسی است. شما این برنامه را چطور ارزیابی می‌کنید؟ اگر روسای جمهوربه آن پایبند نبودند، اساسا چرا باید تصویب بشود؟
هاشمی‌طبا: ما اگر بخواهیم برای یک مسئله برنامه بریزیم اول باید بدانیم وضعیت موجود چیست. باید یک عکس از بالا بگیریم و بعد آن را بررسی کنیم. به طور مثال می‌خواهیم در همین اتاق سرامیک یا دیوار‌هایش را خراب کنیم. اول باید بدانیم هدفمان چیست و بعد با گرفتن عکس از کل اتاق، برای آن برنامه‌ریزی کنیم. حال اگر ایران را به عنوان یک مجموعه در نظر بگیریم باید نگاهی از بالا به آن داشته باشیم و وضعیت را بسنجیم تا بدانیم چه کاری را باید انجام دهیم. اگر به برنامه ششم نگاه کنیم همه چیز را شامل می‌شود یعنی برنامه برای همه بخش‌های کشور مشخص است و برای هر کدام حکمی است اما هیچ کدام اجرا نمی‌شود. اکنون باید بدانیم ایران در چه وضعی است و راه چاره چیست. سرزمین ایران و تاسیسات آن در حال تخریب و استهلاک و نابودی است و ما به هیچ وجه قادر به سرمایه‌گذاری برای اصلاح آن نبودیم و روز به روز هم شرایط بدتر می‌شود. در زمینه زیست محیطی، مثل نشست زمین و دشتها در اصفهان، آثار تاریخی در حال ترک خوردن است. در بسیاری از استان‌ها مانند اصفهان، یزد، میناب و یا جنوب تهران زمین نشست کرده است و علاوه بر نشست، خانه‌ها تخریب شده است. در اصفهان شهرک نیروی هوایی تخلیه شده است. بعضی جاده‌ها و ریل راه‌آهن نشست می‌کند. حتی ممکن است باند فرودگاه اصفهان یا بعضی اماکن دیگر نشست کند. اینها یک تخریب محیط زیستی است. رودخانه‌ها در کشور ما آلوده اند، چراکه فاضلاب‌ها همه چیز را آلوده می‌کند. آب چاه‌های عمیق به شوری رسیده و در حال خشک شدن است و کشاورزی وابسته به چاه‌ها در حال از بین رفتن است. همه در معرض تخریب هستند.
همچنین نیروگاه‌ها در معرض استهلاک هستند. سیستم راه آهن نا کافی است الان ۹۵درصد ترابری کشور ما با کامیون است و خود کامیون‌ها استهلاک دارند، به جاده‌ها آسیب می‌زنند، مصرف گازوئیل دارند. در زمینه ترابری باید حداقل ۳۰درصد بار را باید با قطار حمل کنیم. یا زمانی که در ایران سوار هواپیما می‌شوید باید با ترس و لرز حمدوقل‌هوالله بخوانید، در حالی که در اروپا مانند تاکسی سوار شدن است و با اطمینان ۱۰۰درصد سوار هواپیما می‌شوند.
کشور ما مثل بشکه سوراخی است که مدام داخل آن آب می‌ریزیم در حالی که اول باید سوراخ آن را بگیریم. برنامه هفتم باید برنامه گرفتن سوراخ‌های مملکت باشد…برنامه هفتم توسعه کاری به کار وزارتخانه‌ها نداشته باشیم. وزارتخانه‌ها بدون برنامه کار خود را انجام می‌دهند. در طول ۳۰-۴۰ سال گذشته هیچ وقت خودشان را با برنامه‌های تصویبی تطبیق نداده‌اند. برنامه هفتم باید درراستای پیشگیری از نابودی سرزمینی کشور عمل کند
زیربناهای اقتصادی ما در حال تخریب است. کشور ما مثل بشکه سوراخی است که مدام داخل آن آب می‌ریزیم در حالی که اول باید سوراخ آن را بگیریم. برنامه هفتم باید برنامه گرفتن سوراخ‌های مملکت باشد. سوراخ‌ها همین مسائلی است که زیربناها را از بین برده‌اند و به آنها اشاره کردم. بعد از مدت کوتاهی خدای ناکرده کشور ما با خرابی‌های زیادی روبه‌رو می‌شود از جمله عدم توانمندی کشور در مورد حوادث طبیعی است. الان هر جا زلزله ۶ ریشتری می‌شود روستاها خراب می‌شود و اگر در تهران خدایی ناکرده چنین زلزله‌ای اتفاق بیفتد که فاجعه اش خیلی بزرگ است و بعضی‌ها می‌گویند یک میلیون نفر همان اول کشته خواهند شد و امکان کمک رسانی نیست. از طرف دیگر، در زیر زمین کشورمان شبکه گاز، یک بمب چرخنده است.
در این برهه زمانی، برنامه هفتم توسعه کاری به کار وزارتخانه‌ها نداشته باشیم. وزارتخانه‌ها بدون برنامه کار خود را انجام می‌دهند. در طول ۳۰-۴۰ سال گذشته هیچ وقت خودشان را با برنامه‌های تصویبی تطبیق نداده‌اند. برنامه هفتم باید درراستای پیشگیری از نابودی سرزمینی کشور عمل کند. من به مسائل استراتژیک و مرزهای کشور ورود نمی‌کنم، اگرچه مسائل مخاطره‌آمیز شدیدی در مرزهای کشور اعم از غرب، شمال و شرق وجود دارد و در برنامه هفتم باید به آن برسیم.
اکنون برنامه جامع است و بر اساس آنچه در رسانه‌ها منتشر شده، در کمیسیون تلفیق بار این برنامه خیلی سنگین‌تر هم شده است، یعنی احکام اضافی به آن وارد کردند و خیلی حجیم شده است. برنامه را از برنامه‌ای که به همه چیز می‌خواهد دست درازی کند و بعد هم عملی نشود، درآورده و برنامه احیای سرزمینی ما و احیای کشور برنامه‌ریزی بشود. به آن عمل کنند و برایش سرمایه‌گذاری کنند.
خبر فوری: نشانه‌ای از این احیای سرزمین در برنامه هفتم دیده می‌شود؟
هاشمی‌طبا: در برنامه ششم بود. مواد ۳۵ و ۳۶ و ۳۷ برنامه مهم و خوب بود اما خب، به هیچکدام عمل نشد. مثلا یکی از مواردی که همه هم قبول دارند مسئله آبخیزداری است که به تحریم هم ربطی ندارد و مهندسی پیچیده‌ای هم ندارد. در تمام استان‌های کشور برنامه آن وجود دارد. اما اگر بخواهند آن را اجرایی کنند تا ۳۰ سال دیگر امکان‌پذیر است. در حالی که بسیار ضروری برای کشور است و باید سرمایه‌ها را در این موارد قرار دهند. یا مثلا ما چند هزار برنامه عمرانی داریم که همه را می‌توان به بخش خصوصی محول کرد که دولت این همه بودجه برای این کار صرف نکند. روز به روز بدون توجه به برنامه و آینده کشور، بار دولت سنگین می‌شود.
ما باید در انتخابات شرکت کنیم، چراکه شاید تنها راه برای مملکت باشد که جریان‌های مختلف به صورت مسالمت آمیز به حرکت در بیایند. حالا اگر کسانی نگذارند، برخی افراد حضور پیدا کنند، مسئولیت دینی و دنیوی به عهده خود آنها است مانع حضور افراد می‌شود
این برنامه تصویب بشود اجرایی نخواهد شد و آن چیزی که باید عملی بشود تصویب نمی‌شود و سرمایه گذاری که برای جلوگیری از بحران سرزمینی کشور ما و نوسازی برای تشکیلات و تجهیزات زیربنایی اقتصاد کشور است دچار مشکل خواهد شد. در درجه اول به این موضوع بپردازیم و بعد به دعوای تولید ناخالص مملکت چگونه هست یا نیست، بپردازیم.
آمار تولید ناخالص ملی نه فقط در این دولت، بلکه به طور کلی، بحثی انحرافی است زیرا در خیلی موارد تولید ناخالص ملی زیان آور است مثلا همین ترابری که با کامیون در کشور حمل و نقل می‌شود درسته که عددش در آمار تولید ناخالص ملی ما لحاظ می‌شود، ولی زیان آور است زیرا جاده و کامیون ما را از بین می‌برد اما اگر این را روی سیستم ریلی پیاده کنند دیگر زیان‌آور نخواهد بود. تولید کشاورزی ناشی از چاه‌های آب که دائم پایین می‌رود، زیان‌آور است. وقتی می‌گوییم ما اینقدر صیفی‌جات با آب چاه کاشتیم، عدد فریبنده‌ای دارد اما این آب چاهی که استخراج می‌کنیم باعث نابودی مملکت است. پس باید دقت کرد که اعداد تولید ناخالص ملی به تنهایی مبین شکوفایی کشور نیست، بلکه ممکن است بعضی از اعداد باعث انهدام کشور هم بشود.
خبر فوری: آیا احیای سرزمینی منجر به توسعه و رشد اقتصادی زود هنگام هم می‌شود؟ چون بحران فقر خیلی جدی است و اگر به رشد اقتصادی نرسیم و این وضعیت ادامه دار باشد، به بحرانی زودتر به بحران سرزمینی را دچار می‌شویم.
هاشمی‌طبا: به خاطر نابرابری‌ها و بی‌عدالتی‌ها و سیاست‌های اقتصادی ماست که دچار مسئله فقر شدیم اگر نابرابری‌ها و بی‌عدالتی‌ها و رانت‌خواری‌ها اصلاح شود ما دچار آن بحران نمی‌شویم. در طول همه ۴۰ سال گذشته و حتی قبل از انقلاب، ما از سرمایه مملکت می‌خوردیم. کشوری که از سرمایه مملکتش می‌خورد مثل آدمی است که یک صندوق طلا به ارث برده است و دارد آن صندوق را خالی می‌کند. ما با خالی کردن کشور می‌خواهیم معیشت مردم درست بشود اما درست نمی‌شود و بحران به جایی می‌رسه که هم مشکلات معیشتی مردم افزایش پیدا می‌کند و هم کشور قادر نخواهد بود، تامین کند.
خبر فوری: الان چیزی از این صندوق طلا باقی مانده است؟
هاشمی‌طبا: بله چیزهایی باقی مانده است. یک مقداری آب و نفت باقی مانده است. اما الان هر مقدار گاز هست مصرف می‌کنیم و حتی گاز و بنزین وارد می‌کنیم یعنی علاوه بر اینکه آنچه داریم را مصرف می‌کنیم، از خارج هم وارد می‌کنیم، چراکه سیاست مصرف در کشور ما رها شده است. همیشه از جیب می‌خوریم و از آن طلاهایی که داخل صندوق به ارث رسیده، بالاخره تمام می‌شود و جبرانش ممکن نیست. مثال می‌زنم روی آب در میناب، سد استقلال را زده و آب را به بندرعباس داده‌ایم و شاید یک میلیون نخل در میناب خشک شده و نشست‌های عمیقی در منطقه میناب اتفاق افتاده است. وقتی ما آب را از جایی به جای دیگر می‌بریم یا آن را مصرف می‌کنیم دیگر آنجا دیگر قابل زیست نیست. متاسفانه در جا به جای کشور این اتفاق در حال رخ دادن است. اگر زیربناهای اقتصادی کشور خراب بشود دیگر قادر به تامین حداقل معیشت برای مردم هم نخواهیم بود.
شورای نگهبان مثل شیر ایستاده و فقط به تیپ خاصی اجازه می‌دهد در انتخابات شرکت کنند. البته ظاهرا من هم جزو همان تیپ خاص هستم زیرا من هم دو بار توسط شورای نگهبان تایید شدم
خبر فوری: آقای هاشمی‌طبا سال گذشته اعتراضاتی داشتیم که عمده شعار‌هایی که از آن برمی‌آمد خیلی اقتصادی نبود و بیشتر در حوزه زنان یا حقوق بشر مطرح می‌شد. اگر بخواهیم مشکلات مملکت را سریع حل کنیم، فکر می‌کنید اولویت کشور ما در حوزه اقتصاد است یا در حوزه حقوق بشر؟
هاشمی‌طبا: این بحث حقوق بشر و حقوق زنان و… مسائلی نیست که دولت به آن ورود کند و دولت باید به واجبات مملکت ورود کند. ممکن است رفتار زن و مرد در ملأ عام گناه یا نامطلوب باشد اما آیا در داخل کشور ما همه چیز مطلوب و اسلامی در جریان است؟ خیلی از این مسائلی که عنوان کردم واجب‌تر است. حتی اگر از نظر دید شرعی هم نگاه کنیم، نابودی یک کشور یک گناه فوق کبیره است. گناه اسراف و نابودی ذخایر یک کشور به مراتب بیشتر از این است که یک آدم بی‌بند و بار در خیابان بیاید، این آدم فقط به خودش لطمه می‌زند ولی گناه سوق دادن ایران به سمت نابودی سرزمینی که ما داریم مرتکب می‌شویم، خیلی خیلی بیشتر است. از دید مذهبی هم اگر بگویم، ما تنها کشور شیعه دنیا هستیم. شیعه‌های کشورهای دیگر نگاهشان به ایران است، اگر ایران نابود بشود همان طور که در آخر دوره صفوی نابود شده بود و نادرشاه ایران را احیا کرد، اگر سرزمینمان یا زیربناهای اقتصادی نابود شود، دشمنان ما به مقصود خود می‌رسد، بمب اتم و… برای آنها شوخی و بهانه است، آنها می‌خواهند ایران رشد اقتصادی و پیشرفت نداشته باشد و مردم ناراضی باشند.
دولت هم به اصطلاح درایت کرده و دو قطبی در جامعه ایجاد نکرده است. اقداماتی انجام می‌دهد اما تا حدودی آزادی‌های مختلف را از مردم سلب نکرده است به شکلی که در بعضی از کشور‌ها عمل می‌کنند. حقوق بشر، حق‌الناس است. در ایران، بعضی می‌گویند که منشور حقوق بشر را قبول نداریم که مهم نیست، چون اسلام هم حقوق بشر دارد و می‌گوید چه چیزهایی را باید رعایت کنیم و شاید ۹۵درصد حقوق بشر هم اسلامی باشد زیرا حقوق بشر چیزی جدا از حقوق اسلامی نیست، ولی به نظر من اولین اولویت کشور رسیدگی به زیربناهای کشور و جلوگیری از نابودی اقتصادی کشور است و این باید در برنامه اجرا شود.
خبر فوری: شما در انتخابات سال ۹۶ کاندیدا بودید و مخاطب خاص خود را جوانان قرار دادید. همان جوانان سال گذشته اعتراضات طولانی مدتی داشتند. شما اگر جای دولت آقای رئیسی بودید چه کاری انجام می‌دادید که اعتماد جوانان به حاکمیت برگردد؟
هاشمی‌طبا: نشان دادن در باغ سبز به مردم هیچ خوب نیست زیرا مردم باور نمی‌کنند.
خبر فوری: در باغ سبز یعنی…
هاشمی‌طبا: در باغ سبز نشان دادن بدان معناست که بگوییم همه چیز خوب است، مملکت گل و بلبل است. رئیس جمهور باید واقعیات را به مردم بگوید. من منکر نمی‌شوم که ما در خیلی زمینه‌ها پیشرفت کرده‌ایم اما در زمینه‌های اصلی پسرفت داشتیم که همان سرزمین ماست. همانطور که رزمندگان ما از مرزهای کشور دفاع می‌کنند در داخل کشور هم باید از مرزهای درون کشوری دفاع کنیم، اگر در داخل کشور مخروبه یا کویر شود، زمین‌ها نشست کنند، آب و زراعت ما از بین برود، آلودگی در همه جا رخ دهد و… دشمنی با سرزمین ماست. سرزمین ما همانند مادری مهربان است که به ما غذا می‌دهد، زندگی می‌دهد پس باید این سرزمین را حفظ کنیم. اولین اولویت این است که باید حقایق را بفهمند، باور کنند و صمیمانه به مردم بگویند. طبیعتا تمام راه‌حل‌ها به مردم بازمی‌گردد. سیستم اقتصادی داخل کشور بر مبنای اسراف و نابرابری است همین الان در تهران آپارتمان با متراژ هزار یا ۱۵۰۰متری یا ساختمان ۵۰طبقه ساخته می‌شود، تشویق هم می‌کنند. امکانات محدود است و چطور می‌توان این امکانات را به سمت تهران سوق دهیم و بعد بگوییم که می‌خواهیم روستاها را بازسازی کنیم. هر زلزله‌ای که می‌آید روستاها خراب می‌شوند، یا هر سیلی که بیاید چون مسیلها را خوب لایروبی نکردیم، باز هم روستاها نابود می‌شوند و لطمه آن به مردم می‌خورد… ما می‌توانیم حداقل‌های زندگی را برای همه مردم قرار دهیم و بعد آنهایی که می‌خواهند منابع را اسراف کنند را کنترل کنیم. ما به نوعی تشویق به مسافرت می‌کنیم و باعث راهبندان در جاده های کشور می‌شویم. در این راهبندان ها، هم بنزین مملکت استفاده می‌شود و هم آدم‌ها از بین می‌روند و هم خطرات جانی برای مملکت ایجاد می‌کنیم، اما همه اینها راه‌حل دارد. باید برنامه احیای سرزمین تدوین شود. حقیقت خیلی صریح و راحت به مردم گفته شود و از مردم کمک بخواهند برای اینکه آینده نسل بعد خودمان را تامین کنیم. نمی‌شود که بگوییم هر کسی نمی‌خواهد جمع کند و به خارج برود و همه افراد تحصیل کرده به خارج بروند. ما الان کشورمان را چه کسی می‌چرخاند؟ همین تحصیل کرده‌ها می‌چرخانند. اگر امروز آب و برق ما در جریان است یا مراکز درمانی ما به مردم خدمت می‌کند، به دست کسانی است که از دانشگاه فارغ التحصیل شده اند، اینها کسانی نیستند که در خیابان شعار بدهند و بعد بروند توربین برق را بچرخانند. افراد تحصیل کرده بدنه تخصصی دولت را تقویت کرده و توانسته‌اند کشور را بچرخانند. اما وقتی اینها ناراضی باشند و بهترین‌ها به خارج از کشور بروند، کم‌کم مملکت از داخل تهی می‌شود. یادمان باشد که اگر آدم‌های ناوارد و ناتوان بر سر کار گمارده شوند، به آرامی دچار شکست می‌شویم. در فرمایشات ائمه‌های ما خیلی از این فرمایشات هست.
ما تنها کشور شیعه دنیا هستیم. شیعه‌های کشورهای دیگر نگاهشان به ایران است، اگر ایران نابود بشود همان طور که در آخر دوره صفوی نابود شده بود و نادرشاه ایران را احیا کرد، اگر سرزمینمان یا زیربناهای اقتصادی نابود شود، دشمنان ما به مقصود خود می رسد، بمب اتم و… برای آنها شوخی و بهانه است، آنها می‌خواهند ایران رشد اقتصادی و پیشرفت نداشته باشد و مردم ناراضی باشند
خبر فوری: در پایان امسال انتخابات داریم. شما در صحبت‌هایتان گفتید که این یکدست سازی ادامه پیدا نمی‌کند اما بر اساس میزان تحرکی که اصلاح‌طلبان برای انتخابات دارند، به نظر می‌آید که مجلس آینده، مجلس نسبتا یکدستی باشد. درباره این انتخابات، اصلاح‌طلبان دو رویکرد دارند کارگزاران معتقد به مشارکت هستند و جبهه اصلاحات می‌گوید که فضا بسته شده و در انتخابات شرکت نمی‌کنند. شما جزو کدام دسته‌اید؟ فکر می‌کنید اصلاح‌طلبان باید در انتخابات باشند یا خیر؟
هاشمی‌طبا: جبهه اصلاحات می‌گوید ما در انتخابات شرکت نمی‌کنیم، چون شورای نگهبان ما را رد می‌کند. من اتفاقا معتقدم که بگذارید رد کند، عیبی ندارد، ما نباید خودسانسوری کنیم. البته گروهی در کشور ما هستند که دوست ندارند عموم مردم در انتخابات شرکت کنند و فکر می‌کنند، بعضی‌ها شرکت کنند بهتر است. اتفاقا من مصاحبه‌ای هم در این باره داشتم. نقل قولی از آقای رسایی داشتم که ایشان گفته بودند کمتر شرکت کنند، بهتر است. خود آقای رسایی به من زنگ زدند و گفتند این اظهارنظر تقطیع شده بوده و من چنین عقیده‌ای ندارد. اما به هر حال چنین گروهی در کشور حضور دارند، حتی بعضی‌ها می‌گفتند :”اصلا مردم چه کاره هستند؟” و این عبارت معروفی است.
ثبت‌نام اولیه که انجام شده است اما به نظر من کسانی که خودشان را صالح می‌دانند، شرکت کنند و اگر رد کردند، بگذارند گناه آن گردن شخص دیگری باشد. نگویند که خودتان نیامدید. حضور در انتخابات و شرکت در آن از طرف همه ضروری است و اگر رد صلاحیت شدند بحث دیگری است. ولی ما باید در انتخابات شرکت کنیم، چراکه شاید تنها راه برای مملکت باشد جریان‌های مختلف به صورت مسالمت آمیز به حرکت در بیایند. حالا اگر کسانی نگذارند، برخی افراد حضور پیدا کنند، مسئولیت دینی و دنیوی به عهده خود آنها است مانع حضور افراد می‌شود.
خبر فوری: راهکار عملی آن چه می‌شود. در دوره‌ای یارگیری و ائتلاف کردند با میانه‌رو‌های اصولگرا، چه در زمان لیست امید و چه خود آقای روحانی. الان این راهکار همچنان جواب می‌دهد و اگر جواب می‌دهد با چه کسانی می‌توانند ائتلاف کنند؟
هاشمی‌طبا: من نمی‌گویم جواب می‌دهد، من می‌گویم که آدم‌ها نباید خودشان را سانسور کنند، بگذارید دیگران کنار بکشند. من در مشاغلی که داشتم هیچ وقت استعفا ندادم. استعفا برای کسی است که خواستار عفو است، یعنی کسی که نتواند کار کند. من گفتم که من کار خود را می‌کنم اگر می‌خواهید می‌توانید مرا برکنار کنید، اتفاقا در خیلی جاها مرا برکنار کردند. یا مجلس به من رای نداده یا اگر زیر نظر وزیر یا رئیس‌جمهوری کار کردم، آنها من را کنار گذاشته‌اند. استعفا و عدم حضور اصلا درست نیست و من به اندازه‌ای که قادر به کار کردن هستم، باید بمانم.
خبر فوری: به نظر شما نتیجه چه خواهد شد؟ پیش بینی می‌کنید که مجلس آینده به کدام سمت باشد؟
هاشمی‌طبا: متاسفانه کپی از مجلس فعلی خواهد بود.
خبر فوری: پس به نظر شما اصلاح‌طلبان باید مشارکت کنند ولی امیدی ندارید که موفق شوند؟
هاشمی‌طبا: بله، شورای نگهبان مثل شیر آنجا ایستاده و فقط به تیپ خاصی اجازه می‌دهد. ظاهرا من هم جزو همان تیپ خاص هستم زیرا من هم دو بار توسط شورای نگهبان تایید شدم. به هر حال، خود سانسوری نباید باشد و اصلا نباید به مردم هم گفت انتخابات را تحریم کنند بلکه آدم‌ها باید حضور داشته باشند. حالا مردم اگر تمایل داشتند رای بدهند اگر نه هم رای ندهند اما آدم‌هایی که خود را صاحب صلاحیت می‌دانند، حاضر شوند. بگذارید دیگران به آدم زور بگویند ولی خود آدم باید در صحنه باشد.
خبر فوری: به عنوان سوال آخر، اشاره کنم به اخباری که چند ماه اخیر زیاد منتشر می‌شود؛ دستگیری افراد مسلح در نقاط مختلف ایران. ظاهرا گروههای زیادی هستند که دستگیر شدند. بر اساس اخبار گروههای کوچکی بودند که قصد خرابکاری داشتند. می‌خواهم تحلیل شما را بدانم. این اتفاقات در کشور مسبوق به سابقه بوده؟ و الان که دستگیر می‌شوند، نگران باشیم که اینها زیاد هستند یا مساله بزرگی نیست و همین که اشراف اطلاعاتی نسبت به آنها وجود دارد، خوب است؟
هاشمی‌طبا: اطلاعات من از روزنامه‌ها و سایت‌های داخلی است و به سایت‌ها و تلویزیون‌های خارجی را نگاه نمی‌کنم و معتقدم مطبوعات و رسانه‌های داخلی حاوی خبر‌های زیادی هستند و اگر چشم باز کنیم، می‌بینیم که کشور ما دچار مخاطره‌های درونی بسیاری از این قبیل خواهد شد. ما چیزی به نام کولبری در ایران داریم که یکی از مقام‌های سپاه پاسداران گفته بود که اینها قابل کنترل نیستند و ممکن است اسلحه وارد کنند. نکته خطرناک دیگر هم این است که تعدادی افراد افغانی که از قوم پشتون هستند در ایران خیلی زیاد شدند و دائما در حال آمدن هستند. از نظر من خطر بالقوه هستند. من قصد خط کشی بین آدم‌ها، نژاد‌ها و ملت‌ها را ندارم اما طالبان در افغانستان با زبان فارسی مقابله می‌کند و فقط زبان پشتون را رواج می‌دهد. طالبان به شدت قوم گراست و حضورشان در ایران از نظر من موضوع بسیار سنگینی است. اینها نیازی ندارند که مسلسل داشته باشند و با ابزار‌های ساده خیلی کارها ممکن است انجام دهند. از اینکه یک گروه‌هایی دستگیر شدند نباید خوشحال باشیم. متاسفانه موساد و جاهای دیگر در کشورمان یارگیری می‌کنند و می‌تواند این خطر بالقوه، بالفعل شود و تهدیدات زیادی در ایران دارند.
ویدئوی این گفتگو را ببینید.
فیلم و عکس از مجید محمدی
