صفحه اصلی / کتاب (صفحه 8)

کتاب

رسیتال پیانو نوازنده اتریشی در تالار رودکی

رسیتال پیانو نوازنده اتریشی در تالار رودکی «گوتلیب والیش» نوازنده پیانوی دورگه ایرانی ـ اتریشی، رسیتال پیانوی خود را در ششم و هفتم دی ماه با نواختن سونات شماره ۸ بتهوون معروف به «پاتتیک»، در تالار رودکی برگزار می‌کند. به گزارش ایسنا، «فانتزی در سی‌ماژور اپوس ۷۷» از بتهوون، «واریاسیون در فامینور» از یوزف هایدن (آهنگساز و موسیقیدان اتریشی) و «سونات در لاماژور» از فرانتس شوبرت (آهنگساز اتریشی)، دیگر قطعاتی هستند که والیش در برنامه امسال خود اجرا خواهد کرد. «گوتلیب والیش» پیانیست اتریشی ـ ایرانی که از سال ۲۰۱۶ به عنوان استاد در «دانشگاه هنر برلین» به تدریس پیانو مشغول است، یکی از نوازندگان برآمده از مکتب پیانونوازی وین به حساب می‌آید و پیش از این نیز کنسرت‌هایی را در تهران و شیراز به روی صحنه برده است. والیش در خانواده‌ای اهل موسیقی از پدری اتریشی و مادری ایرانی متولد شد و از شش سالگی وارد دانشگاه موسیقی و هنرهای نمایشی وین شد و سپس تحصیلات خود را در پاریس پی گرفت. او تاکنون موفق به کسب جوایزی از مسابقات معتبر نوازندگی پیانو شده است و در ارکسترهایی چون فیلارمونیک وین، سمفونیک وین، ارکستر جوانان گوستاو مالر، سمفونی ورشو، ارکستر مجلسی اشتوتگارت، ارکستر سمفونی رادیو فرانکفورت و ... تحت رهبری افرادی مانند جوزپه سینوپولی، دنیس راسل دیویس، یهودی منوهین، لوئیس لانگری، علی رهبری و ... نوازندگی کرده است. انتهای پیام

مشاهده بیشتر »

ویدئو / هنرنمایی با «ساز فرش»؛ سازی که صدایش تا سازمان ملل رفت

ویدئو / هنرنمایی با «ساز فرش»؛ سازی که صدایش تا سازمان ملل رفت «سازِ فرش» الهام‌گرفته از دار قالی ایرانی است و سعی دارد صدای فرش و فرشبافی را به گوش مردم جهان برساند. «سیف‌الله شکری» پژوهشگر موسیقی، سازنده ساز و احیاکننده سازهای سنتی و ایرانی، این ساز را ابداع کرده و می‌گوید خودِ ساز و صدای آن تا سازمان ملل متحد هم رفته است. ساز فرش، یک ساز گروهی است اما در این ویدئو، خالق ساز به صورت تک‌نفره با آن هنرنمایی می‌کند. کارگاه ساخت ساز و احیای موسیقی شکری، در آب‌انبار حکیم در قزوین قرار دارد. این ویدئو به مناسبت فرارسیدن شب یلدا در ایسنا تهیه و منتشر شده است. دریافت 186 MB تصویربردار: اسماعیل گلرخ، اعظم داداشی / تدوینگر: اسماعیل گلرخ

مشاهده بیشتر »

فروش بیش از ۱.۲میلیارد ریال بن کتاب در چند روز اول نمایشگاه بزرگ کتاب سمنان

فروش بیش از 1.2میلیارد ریال بن کتاب در چند روز اول نمایشگاه بزرگ کتاب سمنان ایسنا/سمنان معاون امور فرهنگی و رسانه ای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان از فروش بیش از یک میلیارد و ۲۷۰ میلیون ریال بن کتاب به مراجعان خبر داد. سیما رجبی امروز در حاشیه برپایی هفدهمین نمایشگاه بزرگ کتاب استان اظهار کرد: در سه روز اول فعالیت هفدهمین نمایشگاه کتاب سمنان این مقدار بن از طریق شعبه بانک شهر در اختیار خریداران کتاب قرار گرفته است. وی با اشاره به تخفیف حداقل ۳۰ درصد در نمایشگاه کتاب سمنان اظهار داشت: از این رقم ۲۰ درصد از طریق بن کتاب و بقیه توسط متصدی غرفه ها تعلق می گیرد. معاون فرهنگی و رسانه ای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان از مراجعین نمایشگاه کتاب سمنان خواست قبل از مراجعه به غرفه ها برای برخورداری از تخفیف ۲۰ درصد بن کتاب را از شعبه فعال بانک شهر تهیه نمایند. وی از 122 غرفه در نمایشگاه کتاب بزرگ سمنان خبر داد و از مردم و دوستداران کتاب خواست در فرصت باقیمانده با حضور در این نمایشگاه و رویداد مهم فرهنگی با آخرین تازه های نشر و آثار منتشره ناشران کشوری آشنا شوند. معاون امور فرهنگی و رسانه ای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان یادآوری کرد: ۱۶۶ ناشر از سراسر کشور با عرضه بیش از ۶۲ هزار عنوان کتاب در نمایشگاه کتاب استان سمنان حضور دارند. رجبی خاطرنشان کرد: برنامه‌های جنبی مختلفی نیز پیش‌بینی شده که هر روزه و در طول برگزاری این نمایشگاه اجرایی خواهند شد. هفدهمین نمایشگاه کتاب سمنان تا دوم دی ماه صبح ها از ساعت ۹ تا ۱۲ و عصرها از ساعت ۱۶ تا ۲۰ بر روی بازدید کنندگان گشوده است. انتهای پیام

مشاهده بیشتر »

شیرین هانتر در صداوسیما از وضعیت ایران می‌گوید

شیرین هانتر در صداوسیما از وضعیت ایران می‌گوید بیست‌ و پنجمین قسمت برنامه تلویزیونی «شوکران» به گفت‌وگوی تصویری با پرفسور شیرین هانتر ـ عضو شورای روابط خارجی آمریکا ـ اختصاص دارد. به گزارش ایسنا، پرفسور شیرین هانتر، دانشمند علوم سیاسی، عضو شورای روابط خارجی آمریکا و استاد دانشگاه جورج تاون واشنگتن دی سی، برای اولین‌بار پس از انقلاب اسلامی در برنامه‌ای از صداوسیما حاضر می‌شود تا درباره شرایط سیاسی و جهانی امروز ایران بحث و گفت‌وگو کند. «آیا یک حکومت سکولار در ایران، مردم را از تنش با غرب نجات می‌دهد؟»، «چگونه ایران باید از ایدئولوژی انقلابی دست بکشد تا به رابطه عادی با جهان بازگردد؟» و «آیا جنگ جهانی تازه‌ای در راه است؟» از جمله اساسی‌ترین پرسش‌های «شوکران» از عضو ۷۴ ساله شورای روابط خارجی آمریکا و استاد علوم سیاسی دانشگاه جرج تاون در واشنگتن دی سی است. همچنین، پیوستگی تاریخ و سیاست و فلسفه، نقش ایدئولوژی‌ انقلابی در سیاست‌ خارجی کشور و تاثیر آن بر استراتژی خارجی، کیفیت دیپلماسی و روابط بین‌الملل، نقش سکولاریسم و مذهب در تنش‌زدایی با جهان، تغییر شکل استعمار در دوران معاصر و... از کلیدی‌ترین محورهای مورد بحث در این برنامه به شمار می‌رود. شیرین طهماسب معروف به «شیرین هانتر» متولد ۱۳۲۳ در تبریز از نخستین دیپلمات‌های زن ایرانیِ پیش از انقلاب است که در سال‌های ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۸ به عنوان نماینده وزارت امور خارجه ایران در لندن و ژنو فعالیت می‌کرد. وی مقطع کارشناسی رشته‌ علوم سیاسی را در دانشگاه تهران پشت سر گذاشت و مدرک کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل را در سال ۱۹۷۹ از مدرسه اقتصادی لندن و مدرک دکترای روابط بین‌الملل را در سال ۱۹۸۳ از موسسه تحصیلات تکمیلی مطالعات بین‌المللی (HEI) ژنو اخذ کرد. هانتر پس از انقلاب به آمریکا مهاجرت و از سال ۱۹۸۳ تا ۲۰۰۵ در مرکز مطالعات راهبردی و بین‌الملل در واشنگتن فعالیت کرد. وی از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۵ در این مرکز به عنوان مدیر برنامه اسلام و از سال ۱۹۸۳ تا ۱۹۹۲ به عنوان قائم مقام برنامه خاورمیانه مشغول به کار بود. هانتر همچنین در دوره‌ای در اندیشکده کارنگی به عنوان محقق مشغول به کار شد و در سال‌های ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۷ به عنوان تحلیل‌گر ارشد در مرکز مطالعات سیاستگذاری اروپا حضور داشت. فعالیت در موسسه بروکینگز و مرکز امور بین‌الملل دانشگاه هاروارد از دیگر تجربیات این بانوی سیاست‌مدار است. از شیرین هانتر کتاب‌ها و مقالات تخصصی بسیاری درباره ایران و اسلام به زبان انگلیسی به چاپ رسیده است که برخی از آنها همچون کتاب «آینده اسلام و غرب: برخورد تمدن‌ها یا همزیستی مسالمت‌آمیز»، «اسلام در روسیه: سیاست‌های هویتی و امنیتی» و «سیاست خارجی ایران در دوران بعد از فروپاشی شوروی» در ایران ترجمه و منتشر شده است. این قسمت از برنامه «شوکران» دوشنبه (دوم دی‌ماه)، ساعت ۲۱ روی آنتن شبکه چهار سیما می‌رود. در فصل جدید برنامه «شوکران» که از آبان ۹۸ روی آنتن شبکه چهار سیما رفته است، اندیشمندان برجسته داخلی و خارجی از جمله سیدحسین نصر، احمد مهدوی دامغانی، شیرین هانتر، منصوره اتحادیه، آیت‌الله سیدمحمد مهدی میرباقری، کریم مجتهدی، حاتم قادری، مهدی محسنیان‌راد، باقر ساروخانی، لوریس چکناواریان، ابوالحسن تنهایی به همراه دیگر دانشوران برجسته ایرانی حضور داشته‌اند. «شوکران» که به اساسی‌ترین مسایل فکری کشور می‌پردازد، به تهیه‌کنندگی و سردبیری پیام فضلی‌نژاد، محصول مشترک شبکه چهار سیما و حوزه هنری است. بازپخش «شوکران» روزهای سه‌شنبه ۱۰ صبح، جمعه ۱۴ ظهر و شنبه یک بامداد است. انتهای پیام

مشاهده بیشتر »

با تماشای آثار هنری بیشتر عمر کنید!

با تماشای آثار هنری بیشتر عمر کنید! نتایج یک تحقیق پزشکی که اخیرا در «ژورنال پزشکی بریتانیا» منتشر شده نشان می‌دهد،‌ فقط بازدید از یک نمایشگاه در طول سال می‌تواند سال‌ها به عمر شما اضافه کند. به گزارش ایسنا و به نقل از آرت‌نت نیوز،‌ محققان کالج دانشگاهی لندن (UCL) با انجام تحقیقی با استفاده از جامعه آماری متشکل از ۶,۷۱۰ بزرگسال ساکن انگلستان که ۵۰ سال یا بیشتر سن داشتند رابطه بین هنر و مرگ را بررسی کردند. این مطالعه طولی، تعداد دفعاتی که شرکت‌کنندگان در این تحقیق به موزه، گالری‌های هنری، نمایشگاه، اجرای زنده تئاتر، کنسرت یا اپرا رفته‌اند را مورد بررسی قرار داد. محققان به این نتیجه رسیدند حتی افرادی که در دسته کسانی قرار می‌گرفتند که در فعالیت‌های هنری نامنظم و کم شرکت داشتند (شرکت در دو یا یک رویداد فرهنگی هنری در هر سال) ۱۴ درصد کمتر از دیگران دچار مرگ در سنین جوانی شده‌اند و هرچه که آمار شرکت شرکت‌کنندگان در این تحقیق در رویدادهای هنری و فرهنگی بیشتر بود احتمال مرگ در سنین جوانی کمتر می‌شد. کسانی که به صورت منظم در رویدادهای فرهنگی هنری حضور داشتند (کسانی که هر چند ماه یک بار فعالیت هنری و فرهنگی داشتند) احتمال مرگشان در سنین جوانی ۳۱ درصد کمتر بوده است. این تحقیق بخشی از موج تحقیقات اخیر است که رابطه بین هنر و سلامت را می‌سنجد. تحقیقاتی طی ده‌های اخیر در بریتانیا و دانمارک انجام شد که وجود آثار هنری در بیمارستان‌ها و نتایج بهبود بیماران را به یکدیگر مرتبط دانسته است. نتایج تحقیقاتی که این هفته به انتشار رسید با اشاره به اینکه طول عمر می‌تواند با وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی جمعیتی که به موزه، نمایشگاه و گالری‌های هنری می‌روند مرتبط باشد، فاکتورهای اجتماعی ـ اقتصادی را نیز در برگرفته بود. با این‌ حال هنوز برخی از همبستگی‌های آماری بین فعالیت‌های فرهنگی و طول عمر به نظر می‌رسد با فاکتورهای اجتماعی ـ اقتصادی بی‌ارتباط باشند. اگر بخواهیم به زبان ساده‌تر بگوییم نتایج این تحقیق نشان می‌دهد «فعالیت‌های فرهنگی هنری با طول عمر در ارتباط است». انتهای پیام

مشاهده بیشتر »

رونمایی از تازه‌های نشر الهدی در هفته پژوهش

رونمایی از تازه‌های نشر الهدی در هفته پژوهش مدیرعامل مؤسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین‌المللی الهدی وابسته به سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از رونمایی 9 عنوان کتاب جدید مؤسسه بین‌المللی الهدی در هفته پژوهش به زبان‌های انگلیسی، فارسی، ترکمنی، ترکی ـ استانبولی و پشتو خبر داد. به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد اسدی‌موحد، با اعلام این خبر، گفت: پژوهش و تحقیق به ویژه در حوزه علوم انسانی و مطالعات دینی نقش مهمی در معرفی اسلام ناب و تمدن نوین اسلامی و معارف اهل بیت(ع) دارد که اگر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی درستی در این حوزه صورت گیرد، سرمایه‌گذاری فرهنگی و معنوی و به تبع آن، ارتقای سطح سرمایه‌های اجتماعی مؤسسه و کشور را شاهد خواهیم بود. حجت‌الاسلام اسدی‌موحد ادامه داد: برخی از عناوین این کتاب‌ها شامل از گذشته ادبی ایران به زبان انگلیسی، زن در اسلام به زبان‌های ترکی استانبولی، انگلیسی، پشتو، قصیده بلاعنوان (مونا بعزاوی) به زبان عربی و نظریه نجات در الهیات شیعه به زبان فارسی است. وی مطرح کرد: ترجمه و ویراستاری کتب با تأکید بر فهم آسان و روان بودن متون در زبان‌های ترجمه شده است. استقبال مخاطبان ترکمنی، پشتو، عربی و ترکی ـ استانبولی از تولیدات مؤسسه الهدی در موضوعات تاریخی، فلسفی، مذهبی و ادبیات حائز اهمیت بوده و موجب گسترش فعالیت‌های فرهنگی در کشورهای همسایه شده است. مدیرعامل مؤسسه بین‌المللی الهدی به اهمیت پژوهش و توسعه دانش اشاره و خاطرنشان کرد: پژوهش و تحقیق به ویژه در حوزه علوم انسانی و مطالعات دینی نقش مهمی در معرفی اسلام ناب و تمدن نوین اسلامی و معارف اهل بیت(ع) دارد که اگر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی درستی در این حوزه صورت گیرد، سرمایه‌گذاری فرهنگی و معنوی و به تبع آن، ارتقای معنویت در اخلاق و تقویت سرمایه‌های اجتماعی کشور را شاهد خواهیم بود. وی به سیاست‌های مؤسسه بین‌المللی الهدی همکاری با نویسندگان توانمند، پژوهشگران و نخبگان داخلی و خارجی اشاره و هفته پژوهش را فرصتی مناسب برای شناسایی و تعامل بیشتر با این فرهیختگان دانست. حجت‌الاسلام اسدی‌موحد با تأکید بر گشایش فرصت‌های تعامل و همکاری با علاقه‌مندان گفت: مؤسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین‌المللی الهدی در راستای ترویج فرهنگ پژوهش و تحقیق از هر گونه پژوهش در عرصه‌های فرهنگی، هنری و علوم انسانی استقبال کرده و با توجه به ظرفیت بین‌المللی خود، تمهیدات لازم برای معرفی یافته‌ها و دستاوردهای علمی، پژوهشی و ادبی را در سراسر جهان اتخاذ خواهد کرد. مراسم رونمایی از تازه‌های نشر این مؤسسه روز دوشنبه دوم دی‌ماه در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار خواهد شد. انتهای پیام

مشاهده بیشتر »

شبی برای شاعر کروات در تهران

شبی برای شاعر کروات در تهران «شب دراگو شْتامبوک» برگزار می‌شود. به گزارش ایسنا، این مراسم امروز (شنبه ۳۰ آذر) از ساعت ۵ عصر در تالار فردوسی خانه‌اندیشمندان علوم انسانی به نشانی خیابان استاد نجات‎الهی، بوستان ورشو برپا خواهد شد. دراگو شْتامبوک - شاعر کروات -، ابتهاج نوایی - مترجم شعرها - و علی دهباشی از سخنرانان این مراسم هستند. رونمایی از دفتر شعر «دراگو شتامبوک» با نام «دماوند، از آن‌سوی دریا» از دیگر برنامه‌های این مراسم است. در خبر برگزاری این مراسم آمده است: «دراگو شْتامبوک» متولد ۱۹۵۰ در کروآسی است. او مدتی را به عنوان دیپلمات و سفیر کرواسی در انگلستان، هندوستان، سریلانکا، مصر و دیگر کشورهای عربی، برزیل، ژاپن و کره جنوبی سپری کرده و در حال حاضر سفیر کرواسی در ایران است. دراگو شْتامبوک، پس از شاعر بوسنیایی‌تبار، اِنِس کیشویچ، دومین شاعر از منطقه بالکان است. او عضو انجمن نویسندگان کرواسی و انجمن قلم کرواسی، انگلستان و ژاپن نیز هست و تا کنون بیش از ۷۰ کتاب شعر، زبانشناسی، جُنگ ادبی و ترجمه از او منتشر شده است. امپراطور ژاپن در سال ۲۰۱۹ میلادی نشان «طلوع خورشید با ستاره طلایی و نقره‎ای» را به او اعطاکرده است. شتامبوک پایه‌گذار همایش شعر و زبان به نام کرواِیشیا رِدیویوا در شهر سِلتسه در کرواسی نیز است که چندی پیش از سوی یونسکو به عنوان میراث معنوی جهانی به ثبت رسیده است. انتهای پیام

مشاهده بیشتر »

احد گودرزیانی پژوهشگر انقلاب و دفاع‌مقدس درگذشت

احد گودرزیانی پژوهشگر انقلاب و دفاع‌مقدس درگذشت احد گودرزیانی پژوهشگر انقلاب و دفاع مقدس و از اعضای خبرنگاران و نویسندگان دفاع مقدس اواخر روز گذشته دار فانی را وداع گفت. به گزارش ایسنا، احد گودرزیانی سال ۱۳۴۸ در تهران متولد شد. تحصیلات خود را تا مقطع کارشناسی در رشته زبان و ادبیات فارسی ادامه داده و روزنامه‌نگاری را نیز در مرکز گسترش آموزش رسانه‌ها فرا گرفته است. از ۱۹‌ سالگی به‌عنوان نویسنده و خبرنگار با روزنامه‌ها و مجلات گوناگون همکاری داشته است. وی از سال ۱۳۷۲ به‌ عنوان پژوهشگر و نویسنده در حوزه هنری مشغول به کار بوده و از سال ۱۳۷۵ مدیریت داخلی دوهفته‌نامه کمان را نیز به‌عهده داشته است و علاوه بر حوزه هنری همکاری‌هایی را نیز با دفتر ادبیات و هنر مقاومت و انتشارات سپاه پاسداران داشته است. وی در دومین و سومین همایش تجلیل از خبرنگاران و نویسندگان دفاع مقدس (اسفند ۷۸ و اردیبهشت ۸۰) برای آثارش در دوهفته‌ نامه کمان به ‌عنوان نویسنده و خبرنگار نمونه برگزیده شد. «روزشمار ۱۵ خرداد بهار ۱۳۴۰ جلد اول»،«روزشمار ۱۵ خرداد ۱۳۴۰ جلد چهارم»،«به داد ما برسید»، «باغ انگور باغ سیب باغ آیینه»،«خرمشهر خانه رو به آفتاب»،«روز شمار ۱۵ خرداد - جلد دوم»،«روز شمار ۱۵ خرداد - جلد اول» و «نیمه پنهان یک اسطوره» از جمله آثار مرحوم احد گودرزیانی هستند. مراسم تشییع مرحوم احد گودرزیانی فردا یکشنبه صبح از مقابل حوزه هنری برگزار می‌شود. انتهای پیام

مشاهده بیشتر »

صفحه نخست روزنامه‌های شنبه

صفحه نخست روزنامه‌های شنبه آبه شینزو: ژاپن مصمم به همکاری گسترده با ایران است، پیامدهای استیضاح ترامپ در کنگره آمریکا و ماندگاری آلودگی هوا تا پایان هفته در تهران از مواردی است که مطبوعات امروز به آن پرداخته‌اند. به گزارش ایسنا، صفحه نخست روزنامه‌های شنبه را در ادامه مشاهده می‌کنید. انتهای پیام

مشاهده بیشتر »

«زلزله که آمد، اول دوتار را نجات دادم»

«زلزله که آمد، اول دوتار را نجات دادم» وقتی در شیروان زلزله آمده، به جای نجات زن و بچه‌اش، اول از همه دوتار پدرش را نجات می‌دهد. جای پنجه و انگشتان پدرش، دسته دوتاری را که با صدف تزئین شده، گود کرده است. این ساز به جانش بسته است و به هر کسی اجازه نمی‌دهد دست به آن بزند چون «کرم» برای به دست آوردن این ساز کم سختی نکشیده است. اسمش «حسین» است اما پدرش او را «کَرَم» صدا می‌کرده. این اسم را هم از روی داستان «اصلی و کرم» انتخاب کرده است. ۳۰ سال دارد. تا کلاس پنج درس خوانده و حالا هم ساز می‌سازد و هم می‌نوازد. بخشی‌گری را از پدر و اجدادش به ارث برده است اما هنوز خودش را بخشی نمی‌داند. کرم یک پسر ۶ ساله‌ هم دارد که به نوازندگی علاقه نشان می‌دهد. یک بالش زیر پایش می‌گذارد و با اینکه انگشت‌هایش به پرده‌های دوتار نمی‌رسد ادای بخشی‌هایی که دوتار به دست دارند، در می‌آورد؛ در حالی که کرم هنوز چیزی به او یاد نداده‌ اما این پسر رفتار پدرش را با چشم دیده و دنبال کرده است. «علی بخشی (پدرم) دو زن داشت. بچه‌های زن اولش سن‌بالا هستند. شاید سن نوه‌هایشان هم از سن من بیشتر باشد! سه برادر و دو خواهر از زن اول پدرم دارم. زن دوم پدرم یعنی مادرم، چهار دختر و من را به دنیا آورد. دو برادر و یک خواهرم از زن اولی مادرم فوت شده‌اند. مادرم ۱۴ ساله بوده که به عقد پدرم درآمده است. دو برادر از زن اول پدرم استاد دوتار بودند که هر دو فوت کردند. من هم هشت ساله بودم که پدرم فوت شد. از چهار سالگی همیشه در کنار علی بخشی بودم و وقتی داستان‌ها را روایت می‌کرد، گوش می‌کردم اما حالا بخش کمی از آن داستان‌ها در ذهنم مانده است. آن زمان ساز را در یک کیسه پارچه‌ای می‌گذاشتند و بالای دیوار خانه آویزان می‌کردند تا دست بچه‌ها به آن نرسد. هر کسی که به خانه‌مان می‌آمد از پدرم می‌خواست تا برایش ساز بزند. گاهی اوقات که پدرم ناخوش بود و نمی‌توانست بزند، می‌گفت سیم دوتار خراب است اما وقتی من گریه می‌کردم، ساز را پایین می‌آورد و آنقدر می‌زد تا خوابم ببرد؛ آن آهنگ‌ها در ذهن من حک شده است. نوازندگی در خون خانواده گل‌افروز وجود دارد. آنقدر در خانه ما ساز هست که همین‌طور راه می‌روی به پایت گیر می‌کند». این حرف‌های کرم گل‌افروز از سازنده‌ها و نوازنده‌های شمال خراسان است که در یک خانواده بخشی بدنیا آمده است. همه او را بخشی‌زاده صدا می‌کنند اما کرم معتقد است هنوز بخشی نیست چون کارهایی که بخشی‌های قدیم انجام می‌دادند دشوار بوده و انجام آن کارها از عهده هر کسی برنمی‌آمده است. قدیم‌ها، بخشی‌ها سه شبانه‌روز دوتار می‌زدند. کرم به نقل از مادرش می‌گوید: «هر وقت پدرم از مجالس بر می‌گشت از سر انگشتانش خون می‌چکید. حالا دیگر مثل قدیم نیست، حتی میدان این کار هم وجود ندارد. قدیم‌ها دوتار، کمانچه و قوشمه بود و مثل حالا سازهای برقی و اُرگ وجود نداشت. به همین خاطر مردم هر شب سراغ نوازنده‌ها می‌رفتند. نوازنده‌ها هم سعی می‌کردند حکایت‌های جدید را از کتاب‌های مختلف حفظ کنند تا در مجالس، داستان‌های تکراری روایت نکنند.» وقتی کرم بچه بوده، یکی از برادرهایش کتاب‌ها و ساز پدر را به یکی از عموهایش می‌فروشد. او از همان بچگی برای پس گرفتن دوتار پدر کار می‌کند، به همین دلیل هم نمی‌تواند بیشتر از کلاس پنجم درس بخواند. برای کار به مشهد می‌رود، از مکانیکی گرفته تا یخچال‌سازی، بنایی، نقاشی و صافکاری را انجام داده تا به ۱۳ سالگی می‌رسد. به گفته خودش آچار فرانسه و هیچ‌کاره است. در این مدت دنبال یک دوتار می‌گشته تا بتواند نوازندگی را ادامه دهد. بعد از مدتی به یکی از دوست‌های پدرش که کارگاه ساز سازی داشته سر می‌زند، با بیست هزار تومان یک دوتار کوچک می‌خرد. صبح‌ها قبل از آنکه سرکار برود دوتار می‌زده، زمان ناهارش هم همین کار را انجام می‌داده. از پدرش فقط یک نوار کاست داشته، آنقدر آن را گوش می‌دهد تا صدایی مشابه همان صداها را دربیاورد. بعد از مدتی دوباره به دوست پدرش سر می‌زند، او دوتارنوازی کرم را تایید می‌کند و می‌گوید: «باید دوتار بزرگ‌تری بخری». کرم هم ۶۰ هزارتومان می‌دهد و یک دوتار بزرگ می‌خرد. به گفته کرم چون قدرت پنجه‌ نوازنده‌هایی که از نسل بخشی هستند با دیگران فرق می‌کند، به همین دلیل هم هر چه او در نوازندگی پیش می‌رفته دوتارهایش ناکارآمدتر می‌شدند و مجبور می‌شود دوتارش را بارها عوض کند. یکی از دوتارهایش را هم برای تعمیر به پسر عمویش می‌دهد که خراب می‌شود. مدتی کارش را با همان دوتار خراب پیش می‌برد. به مجالس دعوت می‌شود و مردم می‌خواستند که برای آنها دوتار بزند و بخواند. کرم بعد از مدتی دلسرد می‌شود و دوتار را به کلی کنار می‌گذارد. حتی سازش را هم به شاگردش می‌بخشد و تصمیم می‌گیرد نوار کاست‌های باقی‌مانده از صدای علی بخشی را هم به او بدهد. اما بعد از مدتی متوجه می‌شود، عمویش تصمیم گرفته ساز علی بخشی (پدرش) را بفروشد. چند بار پیگیر می‌شود اما نمی‌تواند او را راضی کند تا ساز پدرش را به او بفروشد. به همین دلیل بزرگان بخشی را واسطه می‌کند تا سرانجام موفق می‌شوند عمویش را قانع کنند. عموی کرم با کلی چانه راضی می‌شود دوتار علی بخشی را با قیمت ۶۰۰ هزار تومان به پسرش بفروشد. کرم بعد از شرکت در یک جشنواره‌ موسیقی، یک کارت ۴۰۰ هزار تومانی هدیه می‌گیرد. ۲۰۰ هزار تومان دیگر روی همان کارت می‌گذارد و پول دوتار را پرداخت می‌کند. دوتار علی بخشی باعث می‌شود کرم نوازندگی را دوباره شروع کند. بزرگان روستا می‌گویند این ساز بیش از ۱۰۰ سال سن دارد. علیرضا گل‌افروز برادر بزرگ کرم که نوازنده و سازنده قابلی هم بوده، یک دوتار معروف صدف‌کاری و قدیمی داشته. یک روز کرم در مهمانی بوده که نوه‌ی عمه‌اش با همان ساز وارد مجلس می‌شود. مرحوم سلیمان ولی‌نژاد برادر حسین بخشی هم در آن جمع بوده است و از کرم می‌پرسد: «این دوتار را می‌شناسی؟» او هم جواب می‌دهد: «تیپ آن شبیه دوتارهای خودمان است» همانجا متوجه می‌شود این ساز متعلق به برادر مرحومش است. قطعاتی که علیرضا می‌نواخته شادیانه‌هایی بوده که بیشتر در مراسم عروسی طرفدار داشته به همین دلیل هم کرم آن آهنگ‌ها را زیاد تمرین می‌کرده است. یک سال می‌گذرد. سلیمان ولی‌نژاد فوت می‌کند و شب شعری برای این هنرمند در شیروان برگزار می‌شود. بعد از مراسم، نوه عمه‌اش او را به خانه‌اش دعوت می‌کند، کرم کمی با دوتار برادرش می‌زند و صاحبش حاضر می‌شود ساز را به او بفروشد. کرم هم ۵۰۰ هزار تومان می‌پردازد و صاحب ساز برادرش می‌شود. مرحوم علیرضا این ساز را در سال ۱۳۴۵ ساخته بود. سال‌ها پیش فوزیه مجد پژوهشگر موسیقی به روستای گِلیان می‌رود و با بخشی‌ها و خانواده گل‌افروز آشنا می‌شود. این پژوهشگر در کتابش درباره طایفه بخشی‌ها نوشته است: «روستای گلیان مقر طایفه‌ی بخشی حمرا بود و اکثر خانواده‌ها بخشی بودند. عموی حمرا، داود علی بخشی گلیانی ولی‌نژاد، متولد ۱۲۷۲ در حیات بود و ۸۵ سال داشت. برادر کوچک‌تر حمرا، علی گل‌افروز، بخشی بود و پسر عمه‌ی حمرا، حاج حیدر کارگر، نوازنده‌ی چیره‌دست دوتار بود.» مجد درباره بخشی‌گری هم می‌نویسد: «بخشی‌گری یک رشته از سلسه‌ی فقر محسوب می‌شده و در این ارتباط، بخشی حمرا مطالبی آموزنده و درخور توجه بیان کرد. آن روز در روستای گلیان در خانه‌ی علی گل‌افروز نشسته بودیم و بخشی حمرا و دیگران حضور داشتند. حمرا قبلا گفته بود که ۴۷ سال دوتار می‌زند یعنی از ۲۰ سالگی. چون تصور داشتم که باید خیلی زودتر با داشتن پدری نظیر علی‌اکبر بخشی، دوتار بدست گرفته باشد، علت را جویا شدم. حمرا نظر دارد که واژه «بخش» درست است. این واژه از آنجاست که خداوند به انسان بخش می‌دهد و در صورتی که سالک بتواند از عهده شرایط آن برآید، لقب بخشی به او تعلق می‌گیرد. به گفته خودش به این لباس می‌گوییم لباس فقر. باید احترام این لباس نگه داشته شود. راه فقر هفده سلسله دارد: منجمله درویشی، بخشی‌گری، خیاطی، دهقانی و سلمانی. این لباس فقر در هر سلسله همراه با تعالیم معنوی است که مهم‌ترین آن شامل مهار نفس است. این مسئله را حمرا با این الفاظ بیان کرد: «اختیار ۳۰۶ و ۴۰۴ پاره استخوان را باید داشته باشی. چشم نباید هر کاری کند. نباید اختیار به چشم دهی. اگر چشم بخواهد هر کاری کند، پروردگار عالم این اختیار را از من می‌گیرد.» این پژوهشگر همچنین در متن آلبوم «شاهزاده زرین‌عذار» می‌نویسد: «حمرا گل‌افروز بخشی‌گری را در تداوم نسل‌ها امکان‌پذیر می‌دانست و این تداوم یکی از شرایط مهم بخشی‌گری تلقی می‌شد و می‌بایست دانش و تعالیم اخلاقی که اصالت بخشی‌گری را متضمن بود، در خلوت جو خانواده فراگرفته و درک شود و پدر الگویی نمونه باشد برای کودک و نوجوان که در آینده باید دوتار به دست گیرد و راه پدر را ادامه دهد. اما حالا هر کسی یک دوتاری برداشته، آواز خوبی دارد، چهار تا کردی می‌خواند اسمش را گذاشته بخشی و این طرف و آن طرف می‌رود. اما از طفولیت باید پشت در پشت، چکیده باشی نه چسبیده.» حالا بعد از گذشت سال‌ها کرم می‌گوید: «از نسل ما کسی در روستای گلیان نمانده است و همه دربه در شده‌اند. اما من سعی کرده‌ام چراغ کار پدرم را در روستا روشن نگه دارم و هر کسی که به روستا می‌آید، می‌پرسد شما پسرِ علی بخشی هستی؟ روستای ما حدود ۶۰۰ نفر جمعیت دارد و همگی تات‌زبان هستند. اسم گِلیان قدیم‌ها جلیان بوده که بعدها به گِلیان تغییر پیدا کرده است. مردم، بیشتر کشاورزی می‌کنند و باغ انگور و گردو دارند. اما جوان‌ترها بیشتر به مشهد و شهرهای بزرگ‌تر مهاجرت می‌کنند چون در روستا کار نیست و بیشتر به سمت مواد مخدر می‌روند. نباید هم بیشتر از این هم انتظار داشت. وقتی کار و سرگرمی نباشد جوان‌ها هم به سمت خوبی نمی‌روند.» او کارگاه کوچک ساز سازی در روستایشان دارد و سازهایی که تا چند سال پیش می‌ساخته، خوب می‌خریدند اما چند سالی است که جیب مردم خالی شده و آنهایی هم که ساز دارند سعی می‌کنند سازهایشان را با قیمت پایین پس بیاورند. روستای گِلیان در خراسان شمالی از لحاظ بخشی‌گری خیلی معروف است و سازهای خوبی هم در آن تولید می‌شود. کرم می‌گوید: «هنوز هم مردم به امید اینکه سراغ پسر علی بخشی می‌آیند، به کارگاهم سر می‌زنند. از من اطلاعات می‌گیرند، غافل از اینکه من برای به دست آوردن این اطلاعات زحمت بسیاری کشیده‌ام. سال‌ها دنبال نوارهای پدرم می‌گشتم، منت مردم را می‌کشیدم تا یکی از آن نوارها را به من بدهند. بعضی از قدیمی‌ها نوارهای پدرم را در صندوق قایم کرده‌اند و وقتی می‌گویم این نوارها را بدهید تا ضبط کنم و برایتان پس بیاورم، می‌گویند اینها یادآور علی بخشی است و اگر تو ضبط کنی، پخش می‌شود.» انتهای پیام

مشاهده بیشتر »